قرص سقط جنین یا پایان بارداری چیست؟ چه زمان تجویز می‌شود؟
آنچه خواهید خواند:
قرص پایان بارداری چیست؟
سالانه تخمین زده می‌شود که در حدود ۷۳ میلیون سقط جنین در سطح جهانی انجام می‌شود. از هر ۱۰ حاملگی غیرمنتظره، حداقل ۶ مورد به سقط جنین منجر می‌گردد. سقط جنین معمولاً به دلایل خاصی که ممکن است برای زوجین یا جنین وجود داشته باشد، انجام می‌شود. در بیشتر مراکز ناباروری، دو روش عمده استفاده از قرص سقط جنین یا انجام جراحی برای این کار وجود دارد. در ادامه مطلب درباره قرص پایان بارداری و زمانی که لازم است تجویز شود و نحوه تهیه آن بیشتر صحبت می‌کنیم.
سقط جنین یا پایان بارداری چیست؟
سقط جنین به معنای خاتمه دادن به بارداری به صورت عمدی یا غیرعمدی قبل از هفته بیستم حاملگی است و معمولاً در سه ماهه اول بارداری مشاهده می‌شود. مشکلات کروموزومی یکی از عوامل اصلی بروز این اتفاق به شمار می‌آید.
این فرآیند پزشکی عموماً در مراحل ابتدایی بارداری اتفاق می‌افتد و به این دلیل به آن «زودهنگام» گفته می‌شود که بارداری معمولاً در هفته‌های ابتدایی خود تا بیست هفته به پایان می‌رسد. در اکثر موارد، سقط زمانی اتفاق می‌افتد که خانم‌ها حتی از بارداری خود مطلع نشده‌اند. همچنین، بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از بارداری‌ها می‌توانند با فشارهای جسمی و روانی همراه بوده که ممکن است برای خانم‌ها مشکل‌ساز شود.
در برخی موارد، ممکن است نیاز به سقط جنین به دلیل عدم رشد طبیعی یا وجود مشکلات جدی در جنین احساس شود. با این حال، مراقبت‌های جسمی و روانی بعد از سقط برای خانم باردار از اهمیت بالایی برخوردار است که باید به آن توجه کافی شود.
علائم سقط جنین کدام‌اند؟
زمانی که خانم‌ها با خطر سقط جنین مواجه می‌شوند، ممکن است با نشانه‌هایی روبه‌رو شوند که هشدار می‌دهند مشکلی در بارداری وجود دارد. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- خونریزی واژینال
- دردهای شکم و درد کمر غیر عادی
- کاهش نشانه‌های بارداری
- گرفتگی و درد در ناحیه عضلات
- خروج مایع آمنیوتیک یا ترشحات از واژن
- تپش قلب شدید
خانم‌ها با ایجاد تغییرات در سبک زندگی خود می‌توانند به سلامت بارداری و پیشگیری از سقط جنین کمک کنند، اما در بعضی موارد، سقط غیرقابل پیش‌بینی است.
روش‌های سقط چنین کدام‌اند؟
اولین و ایمن‌ترین روش، استفاده از داروهای خاص یا قرص سقط جنین تحت نظارت متخصصان مجرب است. روش دوم، انجام سقط به صورت جراحی توسط معتبرترین جراحان در زمینه زنان و زایمان است. بسته به سن جنین، ممکن است در برخی موارد امکان انجام سقط در منزل و بدون نیاز به حضور پزشک وجود داشته باشد، اما در مواردی که جنین به سن بالایی رسیده است، باید این عمل در کلینیک یا بیمارستان انجام شود. سقط در ۱۲ هفته نخست بارداری، معمولاً آسان‌تر است.
علت سقط جنین چیست؟
بیشتر سقط‌های جنین به دلیل عدم رشد صحیح جنین اتفاق می‌افتد. تقریبا نیمی تا دو سوم سقط‌ها در سه ماهه اول بارداری به اختلالات کروموزومی و ناهنجاری‌های ژنتیکی مرتبط هستند. علاوه بر این، عوامل مختلفی که مربوط به سلامت مادر و وضعیت جنین هستند نیز می‌توانند باعث سقط شوند.
علل مرتبط با سلامت مادر
- دیابت کنترل نشده
- عفونت‌ها
- مشکلات هورمونی
- اختلالات در ساختار رحم یا دهانه رحم
- بیماری تیروئید
- چاقی مفرط
- درمان با پرتو
- بیماری‌های قلبی مادرزادی
- مشکلات کلیوی
- بیماری‌های حاد کبدی
- سن مادر
علل مربوط به رشد و سلامت جنین
- بارداری مولار: نوع خاصی از بارداری که در آن ممکن است جفت و جنین به درستی رشد نکنند یا فقط جفت رشد کند و جنین به صورت طبیعی تکامل نیابد. در این شرایط، سقط جنین باید انجام شود تا از تولد نوزاد با نقص‌های جسمی و ذهنی جلوگیری گردد.
- مرگ جنین در رحم: در این وضعیت، جنین تشکیل می‌شود، اما رشد آن متوقف می‌شود و قبل از بروز علائم، جنین از بین می‌رود.
چه زمان سقط جنین باید انجام شود؟
در شرایط زیر سقط جنین هر چه زودتر انجام شود ایمن تر است و عوارض آن کاهش میابد.
- اگر جان مادر در خطر باشد.
- اگر کودک نقص جسمی و ذهنی داشته باشد.
- اگر یک ناهنجاری کشنده برای جنین وجود داشته باشد.
در این وضعیت مشورت با پزشک متخصص قبل از هرگونه تصمیم و مصرف دارویی الزامی است.
انواع قرص سقط جنین کدام‌اند؟
داروهایی که در سقط جنین به کار می‌روند، بسته به شرایط خاص هر بیمار، مانند وجود سقط ناقص یا کامل، متفاوت هستند. در ادامه، برخی از داروهای رایج معرفی شده است:
قرص میزوپروستول
میزوپروستول که به عنوان قرص سایتوتک نیز شناخته می‌شود، به خروج بافت حاملگی از رحم کمک می‌کند. این قرص سقط جنین باعث انقباض رحم و تخلیه محتویات آن می‌شود. از عوارض جانبی شایع آن میتوان به گرفتگی، خونریزی، تهوع، استفراغ و اسهال اشاره کرد.
قرص میفپریستون
این قرص سقط جنین با کاهش تولید پروژسترون به پایان بارداری کمک می‌کند. مصرف میفپریستون یک بار انجام می‌شود و تأثیر آن بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از مصرف ظاهر می‌شود. عوارض احتمالی مصرف آن شامل انقباضات رحمی، گرفتگی، استفراغ و حالت تهوع می‌باشد.
شیاف سقط جنین
معمولاً شیاف‌هایی مانند میزوپروستول برای سقط جنین استفاده می‌شوند. این شیاف‌ها به تولید پروستاگلاندین‌ها (که باعث انقباضات رحمی می‌شوند) کمک کرده و به بدن در خارج کردن محتویات رحم یاری می‌رسانند. این داروها معمولاً به صورت خوراکی و در زمان‌های پیش از هفته دهم تا دوازدهم بارداری مصرف می‌شوند.
آمپول برای سقط جنین
انواع مختلفی از آمپول‌ها برای تحریک زایمان یا مراقبت از سلامت مادر پس از سقط جنین وجود دارد. مثلاً آمپول اکسی توسین می‌تواند به افزایش انقباضات رحمی و مدیریت بهتر سقط کمک کند، در حالی که آمپول پروژسترون به تقویت شرایط بارداری کمک می‌کند.
بر اساس نظر کارشناسان، داروهای میفپریستون و میزوپروستول به‌عنوان داروهای موثر برای سقط جنین شناخته می‌شوند. البته میزوپروستول نیز به‌تنهایی می‌تواند منجر به سقط شود. برای انجام سقط به روش دارویی، لازم است که ابتدا بر اساس تجویز پزشک، قرص میفپریستون مصرف شود.
برای رشد طبیعی بارداری، بدن به هورمونی به نام پروژسترون نیاز دارد و میفپریستون به‌طور خاص به‌منظور مسدود کردن این هورمون مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از گذشت حداکثر ۴۸ ساعت از مصرف قرص اول، باید داروی میزوپروستول را مصرف کنید. این دارو باعث ایجاد گرفتگی و خونریزی شده و رحم را تخلیه می‌کند.
با مصرف این داروها، حالاتی مشابه به یک دوره قاعدگی شدید و سنگین را تجربه خواهید کرد، که معمولاً طولانی مدت نخواهد بود و بستگی به وضعیت جسمانی شما دارد. اگر پس از مصرف این داروها و در مدت ۲۴ ساعت هیچ‌گونه خونریزی مشاهده نکردید، ضروری است که با پزشک متخصص زنان خود تماس بگیرید و از وی مشاوره و کمک بگیرید.
قرص پایان بارداری چقدر موثر است؟
تاثیر قرص سقط جنین به طول بارداری و تعداد دوزهای دارویی که مصرف می‌کنید بستگی دارد. احتمال موثر بودن داروی سقط جنین عبارتند از:
- در هفته ۸ بارداری یا کمتر، حدود ۹۴ تا ۹۸ درصد
- در هفته های ۸-۹ بارداری، حدود ۹۴-۹۶ درصد
- در هفته ۹-۱۰ بارداری، حدود ۹۱-۹۳ درصد
- در هفته ۱۰-۱۱ بارداری، حدود ۸۷ درصد
به طور کلی، مصرف هر دو میفپریستون و میزوپروستول کمی بهتر از مصرف فقط میزوپروستول است.
چه زمان میتوان قرص سقط جنین مصرف کرد؟
به طور کلی، شما می‌توانید تا ۷۷ روز (۱۱ هفته) پس از اولین روز آخرین قاعدگی، سقط دارویی داشته باشید. اگر از اولین روز آخرین قاعدگی ۷۸ روز یا بیشتر گذشته باشد، می توانید برای پایان دادن به بارداری خود سقط جنین در کلینیک داشته باشید.
نکات قبل از سقط جنین
پس از تعیین وقت ملاقات با پزشک متخصص و آغاز روند سقط جنین، لازم است که دستورالعمل‌های پزشک را به دقت دنبال کنید. اگر قصد سقط به روش جراحی را دارید، باید از نیمه شب قبل از عمل ناشتا بمانید و از خوردن و نوشیدن خودداری کنید.
زمانی که وارد کلینیک می‌شوید، باید مدارک لازم را ارائه دهید و فرم‌های مربوطه را تکمیل کنید. مهم است که به سوالات مربوط به سوابق پزشکی خود با دقت پاسخ دهید. پس از آن، پزشک شما را به‌طور فیزیکی معاینه کرده و آزمایش بارداری را انجام می‌دهد.
انجام آزمایش خون نیز جزو مراحل لازم قبل از سقط است. علاوه بر این، برخی آزمایش‌های اضافی مانند غربالگری عفونت‌های مقاربتی ممکن است توسط پزشکان صورت گیرد. همچنین، سونوگرافی نیز باید انجام شود تا موقعیت دقیق جنین مشخص شود و هرگونه ناهنجاری در رحم بررسی گردد.
اگرچه این مراحل و آزمایش‌ها ممکن است در ابتدا زیاد و دشوار به نظر برسند، اما متخصصان این پروسه‌ها را معمولاً در یک جلسه مشاوره کوتاه انجام می‌دهند. آنها با بررسی وضعیت شما، بهترین روش سقط را تعیین خواهند کرد.
بهترین راه برای کسب اطلاعات درباره مراقبت‌های پیش از سقط، مشاوره حضوری با پزشک است. برای اینکه سقط را به راحتی پشت سر بگذارید، توصیه می‌شود ۱۸ تا ۷۲ ساعت پیش از سقط، فعالیت‌های سبک‌تری انجام دهید تا خطرات مرتبط با این فرآیند به حداقل برسد.
مراقبت‌های بعد از سقط جنین
پس از سقط جنین، شما نیاز خواهید داشت که حدود ۳۰ دقیقه در کلینیک استراحت کنید. می‌توانید تا زمان بازگشت به خانه در مطب پزشک استراحت کرده و دوره نقاهت خود را سپری کنید. اگر از داروی آرام‌بخش استفاده کرده‌اید، نمی‌توانید خودتان رانندگی کنید، بنابراین حتماً یک همراه با خود داشته باشید تا شما را به منزل برساند.
پزشک به شما نسخه‌ای نیز ارائه خواهد داد که ممکن است شامل مصرف آنتی‌بیوتیک باشد. بعد از سقط، ممکن است در روزهای اولیه دچار گرفتگی در ناحیه شکم و رحم شوید و تا دو هفته نیز خونریزی خفیفی را تجربه کنید.
برای تسکین درد و گرفتگی‌ها، معمولاً مصرف مسکن‌هایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا کدئین بسیار موثر خواهد بود.
در روز سقط، لازم است استراحت کافی داشته باشید. به دلیل احساس ضعف جسمانی، توصیه می‌شود تا دو روز در رختخواب استراحت کنید. برای سریع‌تر بهبودی خود، بهتر است به توصیه‌هایی که پزشک شما ارائه می‌دهد، توجه کنید و اقدام کنید. برخی از این نکات شامل موارد زیر هستند:
– در روزهای اولیه بعد از سقط، از بلند کردن اجسام سنگین بپرهیزید.
– طبق نظرات پزشک، در زمان مناسب اقدام به رابطه جنسی کنید.
– برای استفاده مجدد از تامپون یا کاپ قاعدگی، باید مطابق با توصیه پزشک خود عمل کنید.
تهیه قرص سقط جنین
در صورتی که قرص پایان بارداری توسط پزشک برای شما تجویز شده باشد شما می‌توانید با استفاده از سامانه داروگ این دارو را تهیه کنید. برای این منظور تنها کافیست وارد سامانه شوید و روی خدمت تهیه دارو کمیاب کلیک کنید. سپس نام داروی مورد نیاز خود را وارد یا نسخه خود را آپلود نمایید. لیست داروخانه‌هایی که داروی مد نظر شما را موجود داشته باشند برای شما ارسال می‌گردد. در صورتی که به راهنمایی بیشتری نیاز دارید با کارشناسان ما در تماس باشید.
