۱۴ علامت مسمومیت دارویی که باید بدانید!
مسمومیت داویی
مسمومیت زمانی اتفاق می‌افتد که بدن فرد در معرض ماده‌ای قرار می‌گیرد که به سلامت او آسیب می‌رساند یا جان او را به خطر می اندازد. به بیان دیگر هنگامیکه متابولیسم فرد نمی‌تواند دارو را به اندازه کافی، سریع سم‌زدایی کند تا از عوارض جانبی ناخواسته جلوگیری شود، فرد دچار مسمویت دارویی می‌شود. برخی داروها می‌توانند باعث آسیب گذرا به سیستم‌های اندامی خاص شوند. با این حال، مصرف بیش از حد برخی از داروها باعث آسیب دائمی به آن‌ها می‌شود. کبد و کلیه‌ها اندام‌های در معرض خطر هستند.
هر چه دوز دارو بیشتر یا مدت زمان مصرف آن طولانی‌تر باشد، مسمومیت شدیدتر است. مصرف بیش از حد دارو می‌تواند افراد در هر سنی را درگیر کند. این بیماری در کودکان زیر ۵ سال و در میان نوجوانان تا افراد میانسال شایع‌تر است.
علل مسمومیت دارویی
علت مسمومیت دارویی ممکن است اتفاقی یا عمدی باشد. مسمومیت اتفاقی دارو در خردسالان دیده می‌شود. کودکان ممکن است ناخواسته دارویی را ببلعند. همچنین یک فرد بالغ (به ویژه سالمندان یا افرادی که داروهای زیادی مصرف می‌کنند) ممکن است به اشتباه داروی نادرست یا دوز اشتباه مصرف کنند.
کودکان خردسال ممکن است به دلیل کنجکاوی شان در مورد داروهایی که ممکن است پیدا کنند، داروها را به طور اتفاقی ببلعند. زیرا کودکان زیر ۵ سال (به طور خاص ۶ ماه تا ۳ سال) تمایل دارند هر چیزی که پیدا می‌کنند در دهان خود بگذارند.
همچنین مصرف بیش از حد دارو در نوجوانان و بزرگسالان با هدف آسیب رساندن به خود می‌تواند باعث مسمومیت دارویی شود. مصرف بیش از حد دارو با درد و رنج بسیاری همراه است. بهتر است این دسته از افراد که معمولا دچار افسردگی شدید هستند سریعا به روانکاو مراجعه و درمان خود را آغاز نمایند. افسردگی یک بیماریست! با مراجعه به مشاور و راهنما فرد می‌تواند به زندگی آرام خود بازگردد.
علائم مسمومیت دارویی
داروها بر کل بدن تاثیر می‌گذراند. درصورت مصرف بیش از حد دارو، عوارض جانبی بیشتر شده و اثرات دیگری ممکن است اتفاق بیفتد که با مصرف عادی رخ نمی‌دهد. داروهای خاص بسته به نوع دارو می توانند به اندام های خاص آسیب برسانند.
- مشکلات مربوط به علائم حیاتی (ضربان قلب، ضربان قلب، میزان تنفس، فشارخون)
- خواب آلودگی، گیجی و کما و آسیپراسیون
- پوست خنک و عرق کرده، صورت رنگ پریده
- درد مزمن ناشی از آسیب ریوی، تنگی نفس
- درد شدید معده و دردهای شکمی
- حالت تهوع، استفراغ، اسهال
- خون ریزی روده
- کبودی لب‌ها یا نوک انگشتان
- سستی بدن
- درد قفسه سینه
- سرگیجه و از دست دادن تعادل
- تشنج
- اختلالات بینایی
- توهم
درمان مسمومیت دارویی
در صورت وقوع مسمومیت دارویی، درمان با داروی خاص تعیین خواهد شد. در موارد نادر ورم معده، معده شسته می‌شود تا به طور مکانیکی داروهای جذب نشده را از معده خارج کند.
زغال فعال برای کمک به پیوند مواد مخدر و نگه داشتن آن‌ها در معده و روده‌ها داده می‌شود. این کار مقدار جذب شده دارو به خون را کاهش می‌دهد. دارو به زغال متصل شده، سپس در مدفوع دفع می‌شود. اغلب، یک کاتالیزور با زغال داده می‌شود تا فرد سریع تر مدفوع را از روده خود خارج کند.
در صورت مسمومیت دارویی شدید با بعضی از داروها، ممکن است لازم باشد داروهای دیگری به فرد داده شود. این داروها به عنوان پادزهر عمل می‌کنند تا اثرات داروی قبلی را معکوس کنند یا از آسیب بیشتر داروی مصرف شده جلوگیری کنند.
برای درمان مسمومیت دارویی در منزل چه بخوریم؟
مسمومیت ناشی از دارو بسیار خطرناک است. توصیه می‌کنیم از خود درمانی بپرهیزید و با مشاهده علائم آن به پزشک مراجعه نمایید.
پیشگیری از مسمومیت دارویی
- برای جلوگیری از مسمومیت دارویی(حتی اتفاقی)، داروهای تسکین دهنده درد و ویتامین‌ها، باید در یک مکان امن و مطمئن نگهداری شوند.
- علائم مسمومیت دارویی را بشناسید و پس از مشاهده آن‌ها حتما به اورژانس مراجعه کنید.
- افراد مبتلا به بیماری های روانی خاص برای کمک به درمان دارویی و حمایت اجتماعی به کمک خانواده و دوستان نیاز دارند.
- پیشگیری از مسمومیت و آسیب در کودکان یک وظیفه مهم برای والدین است.خانه خود را ایمن کنید تا کودکان به داروها دسترسی نداشته باشند. مسمومیت‌های اتفاقی یکی از علل اصلی مرگ و میر در کودکان ۶ ماه تا ۵ سال است.
- اطمینان حاصل کنید که افراد مسن نحوه مصرف دارو را متوجه شوند و بتوانند یک دارو را از داروی دیگر تشخیص دهند. قرص ها را می‌توان در ظروف کوچک دسته بندی کرد و برچسب زد تا زمان مصرف آن‌ها را نشان دهد.
