قرص ریتالین چیست؟ کاربرد، نحوه مصرف، عوارض

قرص ریتالین چیست؟

متیل فنیدات با نام تجاری ریتالین یک محرک سیستم عصبی مرکزی است. متیل فنیدات بر مواد شیمیایی مغز و اعصابی که به بیش فعالی و کنترل تکانه‌ها کمک می‌کنند، تأثیر می‌گذارد. قرص ریتالین برای درمان بیش فعالی (ADHD) و اختلال نقص توجه  و همچنین اختلالات خواب خاص مانند نارکولپسی استفاده می‌شود. دوز دقیق دارو باید توسط پزشک شما تعیین شود و بسته به نیاز و شرایط خاص شما ممکن است تغییر کند. بهترین دارو بیش فعالی را می‌توانید با سامانه داروگ تهیه فرمایید. برای مشاهده لیست کامل داروهای بیش فعالی روی لینک درج شده کلیک نمایید.

اشکال دارویی ریتالین

هر قرص ریتالین حاوی ۱۰ میلی‌گرم هیدروکلرید متیل‌فنیدات است.

کپسول ریتالین LA (طولانی‌اثر) در دوزهای مختلف موجود هستند که شامل ۱۰ میلی‌گرم، ۲۰ میلی‌گرم، ۳۰ میلی‌گرم، ۴۰ میلی‌گرم و ۶۰ میلی‌گرم هیدروکلرید متیل‌فنیدات هستند.

کاربرد قرص ریتالین

این دارو برای درمان اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) استفاده می‌شود و به گروهی از داروها به نام تحریک‌کننده‌ها تعلق دارد. این دارو می‌تواند به شما کمک کند تا توانایی توجه به مسائل، تمرکز بر روی فعالیت‌ها و کنترل مشکلات رفتاری خود را افزایش دهید. همچنین ممکن است به شما کمک کند تا کارهای خود را سازمان‌دهی کرده و مهارت‌های شنیداری خود را بهبود ببخشید.

این دارو همچنین برای درمان یک اختلال خواب خاص به نام نارکولپسی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ریتالین برای اوتیسم

ریتالین (متیل‌فنیدات) به طور رسمی برای درمان اختلالات طیف اتیسم تجویز نمی‌شود. اما در برخی موارد، پزشکان ممکن است این دارو را برای مدیریت برخی از علائم مرتبط با اتیسم، به ویژه مشکلات توجه و بیش‌فعالی، تجویز کنند.

افرادی که مبتلا به اوتیسم هستند، ممکن است مشکلاتی مانند کمبود توجه، عدم تمرکز، اضطراب، پرخاشگری یا بیش‌فعالی را تجربه کنند. در این موارد، ریتالین ممکن است به کاهش علائم بیش‌فعالی و کمک به بهبود تمرکز کمک کند، اما باید تحت نظر پزشک متخصص باشد.

ریتالین برای افسردگی

ریتالین (متیل‌فنیدات) به طور خاص برای درمان اختلالات توجه و بیش‌فعالی (ADHD) طراحی شده است و برای درمان افسردگی به کار نمی‌رود. در واقع، ریتالین به عنوان یک داروی تحریک‌کننده مرکزی، اثرات خاصی بر سیستم عصبی دارد که می‌تواند به بهبود توجه، تمرکز و کاهش بیش‌فعالی کمک کند.

در برخی موارد، اگر فردی مبتلا به ADHD باشد و افسردگی نیز به عنوان یک مشکل همراه وجود داشته باشد، پزشک ممکن است داروهای خاصی را به صورت ترکیبی تجویز کند. البته، ریتالین به خودی خود بر درمان افسردگی تأثیر ندارد و مصرف آن ممکن است حتی در برخی افراد باعث تشدید علائم افسردگی یا اضطراب شود.

اگر احساس می‌کنید که به افسردگی مبتلا هستید، بهترین کار مشورت با یک روانپزشک یا پزشک متخصص است تا تشخیص دقیق و درمان مناسب دریافت کنید. داروهای ضد افسردگی و درمان‌های روان‌شناختی معمولاً به طور مؤثرتر و خاص‌تر به درمان افسردگی می‌پردازند.

ریتالین برای تمرکز

محرک‌هایی نظیر متیل فنیدات (ریتالین)، مدافینیل و کافئین تأثیرات مثبتی بر فرآیندهای شناختی مانند توجه و حافظه دارند. با این حال، نحوه عملکرد دقیق این مواد در مغز و مکانیسم‌های بیولوژیکی که باعث این بهبودها می‌شود، هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است.

ریتالین برای درس خواندن

یکی از مزایای ریتالین، کمک به بهبود تمرکز است، به همین دلیل برخی دانش‌آموزان و دانشجویان این دارو را به عنوان یک گزینه محبوب برای شب‌های امتحان می‌شناسند. اما باید توجه داشت که قرص ریتالین به طور ویژه برای درمان اختلال کم‌توجهی و تمرکز پایین در افرادی که به ADHD مبتلا هستند، تجویز می‌شود. بنابراین، مصرف این دارو بدون تجویز پزشک متخصص برای بهبود عملکرد تحصیلی، توصیه نمی‌شود.

پزشک معمولاً زمانی مصرف ریتالین را در برنامه درمانی قرار می‌دهد که فرد به دلیل اختلال بیش‌فعالی یا کم‌توجهی (ADHD) نتواند بر روی مطالعات خود تمرکز کند. در این شرایط، ریتالین می‌تواند به افزایش تمرکز و توجه فرد کمک کند، اما نباید به هیچ وجه از این دارو بدون مشورت با پزشک، به ویژه برای شب‌های امتحان، استفاده کرد.

ریتالین برای بزرگسالان

متیل‌فنیدات برای درمان اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD) استفاده می‌شود. همچنین این دارو گاهی برای درمان نارکولپسی (اختلالات خواب) برای بزرگسالان نیز تجویز می‌شود. حتما قبل مصرف این دارو این مطلب را کاملا مطالعه فرمایید.

ریتالین برای کودکان

متیل‌فنیدات برای درمان کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD) نیز استفاده می‌شود. این دارو به کاهش بیش‌فعالی و رفتارهای تکانه‌ای کمک کرده و به آن‌ها این امکان را می‌دهد که بهتر تمرکز کنند.

برخی از کودکان ممکن است نیاز داشته باشند که هم قرص‌های با آزادسازی آهسته و هم قرص‌های معمولی متیل‌فنیدات را مصرف کنند تا به بهبود علائم ADHD خود کمک کنند.

لازم به ذکر است متیل‌فنیدات (ریتالین) می‌تواند بر رشد کودکان تأثیر بگذارد. قد و وزن کودک شما باید به طور منظم بررسی شود. اگر متوجه شدید که کودک شما به طور طبیعی رشد نمی‌کند، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.

هشدارهای قبل از مصرف داروی ریتالین

ریتالین ممکن است باعث اعتیاد شود. به پزشک خود بگویید اگر سابقه اعتیاد به دارو یا الکل دارید. دارو را در جایی نگهداری کنید که دیگران نتوانند به آن دسترسی پیدا کنند. استفاده نادرست از ریتالین می‌تواند منجر به اعتیاد، اوردوز یا مرگ شود.

محرک‌ها می‌توانند باعث سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی در افرادی شوند که فشار خون بالا، بیماری قلبی یا نقص قلبی دارند.

اگر در ۱۴ روز گذشته از یک مهارکننده MAO استفاده کرده‌اید، مانند لینزولید، تزریق متیلن بلو، فنلزین، راساگیلین، سلژیلین یا ترانیل‌سیپرومین از ریتالین استفاده نکنید.

ریتالین می‌تواند باعث بروز یا تشدید سایکوز (افکار یا رفتار غیرعادی) شود، به‌ویژه اگر سابقه افسردگی، بیماری روانی یا اختلال دو قطبی دارید.

ممکن است مشکلات گردش خون داشته باشید که می‌تواند باعث بی‌حسی، درد یا تغییر رنگ در انگشتان دست یا پا شود.

چه افرادی نباید داروی ریتالین مصرف کنند؟

اگر به متیل فنیدات حساسیت دارید یا اگر یکی از موارد زیر را دارید نباید از ریتالین استفاده کنید:

• گلوکوم (فشار چشم بالا)
• فشار خون بسیار بالا یا مشکل قلبی
• پرکاری تیروئید
• سابقه شخصی یا خانوادگی تیک (لرزش عضلات)
• اضطراب شدید، تنش یا آشفتگی

استفاده از ریتالین در افراد زیر ۶ سال تأیید نشده است.

نحوه مصرف ریتالین

ریتالین را دقیقاً طبق دستور پزشک خود مصرف کنید. تمامی دستورالعمل‌های روی برچسب نسخه خود را دنبال کرده و تمام راهنماهای دارو را بخوانید. پزشک ممکن است گاهی دوز دارو را تغییر دهد.

استفاده نادرست از ریتالین می‌تواند منجر به اعتیاد، اوردوز یا مرگ شود.

قرص‌های ریتالین با اثر فوری را معمولاً ۲ تا ۳ بار در روز و ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از غذا مصرف کنید.

کپسول‌های ریتالین LA با اثر طولانی‌مدت یک بار در روز و در صبح مصرف می‌شوند.

شما می‌توانید کپسول‌های ریتالین LA را با یا بدون غذا مصرف کنید، اما همیشه به همان روش هر بار مصرف کنید.کپسول ریتالین LA را به طور کامل ببلعید. اگر نمی‌توانید، آن را باز کرده و دارو را با غذای نرم مانند فرنی یا ماست مخلوط کرده و فوراً و بدون جویدن ببلعید.

عوارض جانبی قرص ریتالین

در صورتیکه هریک از عوارض جانبی زیر را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید:

• علائم یک واکنش آلرژیک به ریتالین شامل کهیر، مشکلات تنفسی و ورم در صورت، لب ها، زبان یا گلو
• علائم مشکلات قلبی: درد در قفسه سینه، مشکل در تنفس، احساس غش یا بیهوشی، احساس سبکی سر یا تنگی نفس
• علائم روان ‌پریشی: هذیان، مشکلات رفتاری جدید، پرخاشگری، خصومت، پارانویا
• علائم مشکلات گردش خون: بی‌حسی، درد، احساس سردی، زخم‌های غیرقابل توضیح یا تغییر رنگ پوست (رنگ پریده، قرمز یا آبی) در انگشتان دست یا پا
• نعوظ دردناک یا طولانی مدت: اگر نعوظی دردناک دارید که بیش از ۴ ساعت طول می‌کشد
• در صورت بروز علائم سندرم سروتونین مانند بی‌قراری، هذیان، تب، تعریق، لرز، ضربان قلب سریع، سفتی عضلات، لرزش، از دست دادن هماهنگی، تهوع، استفراغ یا اسهال به پزشک مراجعه کنید.
• علائم سایکوز مانند پارانویا، پرخاشگری، مشکلات جدید رفتاری یا دیدن و شنیدن چیزهای غیرواقعی

اطلاعات دوز ریتالین

• دوز معمول بزرگسالان برای اختلال کم توجهی

– قرص اثر فوری (IR):

دوز متوسط: ۲۰ تا ۳۰ میلی‌گرم به صورت خوراکی در ۲ یا ۳ دوز تقسیم‌شده، ترجیحاً ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از غذا.

– کپسول با اثر طولانی‌مدت (ER):

قرص ۸ ساعته با اثر طولانی‌مدت خوراکی (مثلاً ریتالین SR) – می‌تواند زمانی استفاده شود که دوز ۸ ساعته IR به دوز موجود در قرص ۸ ساعته ER تطابق داشته باشد؛ در دسترس به صورت قرص‌های ۲۰ میلی‌گرمی.

• دوز معمول بزرگسالان برای نارکولپسی(اختلالات خواب)

– قرص اثر فوری (IR):

دوز متوسط: ۲۰ تا ۳۰ میلی‌گرم به صورت خوراکی در ۲ یا ۳ دوز تقسیم‌شده، ترجیحاً ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از غذا.

– کپسول با اثر طولانی‌مدت (ER):

قرص ۸ ساعته با اثر طولانی‌مدت خوراکی (مثلاً ریتالین SR) – می‌تواند زمانی استفاده شود که دوز ۸ ساعته IR به دوز موجود در قرص ۸ ساعته ER تطابق داشته باشد؛ در دسترس به صورت قرص‌های ۲۰ میلی‌گرمی.

• دوز معمول کودکان ۶ سال به بالا برای اختلال کم توجهی

– قرص اثر فوری (IR):

دوز اولیه: ۲.۵ تا ۵ میلی‌گرم به صورت خوراکی دوبار در روز (قبل از صبحانه و ناهار). دوز را به تدریج و به اندازه ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم در هفته افزایش دهید؛ دوز باید متناسب با نیاز و پاسخ بیمار تنظیم شود.

– کپسول با اثر طولانی‌مدت (ER):

قرص ۸ ساعته با اثر طولانی‌مدت خوراکی (مثلاً ریتالین SR) – می‌تواند زمانی استفاده شود که دوز ۸ ساعته IR به دوز موجود در قرص ۸ ساعته ER تطابق داشته باشد؛ در دسترس به صورت قرص‌های ۲۰ میلی‌گرمی.

• دوز معمول کودکان ۶ سال به بالا برای نارکولپسی

– قرص اثر فوری (IR):

دوز اولیه: ۵ میلی‌گرم به صورت خوراکی دوبار در روز (قبل از صبحانه و ناهار). دوز را به تدریج و به اندازه ۵ تا ۱۰ میلی‌گرم در هفته افزایش دهید؛ دوز باید متناسب با نیاز و پاسخ بیمار تنظیم شود.

– کپسول با اثر طولانی‌مدت (ER):

قرص ۸ ساعته با اثر طولانی‌مدت خوراکی (مثلاً ریتالین SR) – می‌تواند زمانی استفاده شود که دوز ۸ ساعته IR به دوز موجود در قرص ۸ ساعته ER تطابق داشته باشد؛ در دسترس به صورت قرص‌های ۲۰ میلی‌گرمی.

تداخل دارویی ریتالین

ریتالن ممکن است با داروهای مختلفی تداخل داشته باشد. این تداخلات می‌توانند تأثیرات داروها را تغییر داده و خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. برخی از داروها و مواد که ممکن است با ریتالین تداخل کنند عبارتند از:

• داروهای رقیق‌کننده خون
• کلونیدین
• دوبوتامین
• اپی‌نفرین
• ایز پروترنول
• داروهای سرماخوردگی/آلرژی که حاوی فنیل‌افرین هستند
• کیترا (پتاسیم سیترات)
• استات سدیم
• بی‌کربنات سدیم
• اسید سیتریک و پتاسیم سیترات
• سیترا و سدیم سیترات
• داروهایی برای درمان فشار خون بالا یا پایین
• داروهای تحریک‌کننده
• قرص‌های رژیمی
• داروهای ضد تشنج
• داروهای ضد افسردگی

مصرف ریتالین در دوران بارداری یا شیردهی

مطالعات کافی در مورد ریتالین در زنان باردار وجود ندارد. لذا، تأثیرات این دارو بر جنین مشخص نیست.

نمی‌توان اطمینان داشت که متیل‌فنیدات در شیر مادر ترشح می‌شود. قبل از شیردهی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

در دوران بارداری و شیردهی، همیشه بهتر است مصرف هر گونه دارو را تحت نظر پزشک انجام دهید تا از ایمنی خود و جنین یا نوزاد خود مطمئن شوید.

قرص ریتالین خارجی

برندهای مختلف ریتالین (متیل‌فنیدات) در کشورهای مختلف با نام‌های تجاری متفاوت تولید و عرضه می‌شوند. برخی از برندهای خارجی شناخته‌شده ریتالین عبارتند از:

• Ritalin

این برند اصلی و اولین تولیدکننده ریتالین است که توسط شرکت Novartis ساخته می‌شود. ریتالین در قالب قرص‌های ۵ میلی‌گرم، ۱۰ میلی‌گرم و ۲۰ میلی‌گرم عرضه می‌شود.

• Concerta

کنسرتا نیز یکی از برندهای شناخته‌شده است که متیل‌فنیدات را در قالب قرص‌های با اثر طولانی مدت عرضه می‌کند. این برند توسط همان شرکت سازنده ریتالین، یعنی Janssen Pharmaceuticals تولید می‌شود.معمولاً در دوزهای ۱۸، ۲۷، ۳۶ و ۵۴ میلی‌گرم موجود است.

• Metadate

متادیت یکی دیگر از برندهای متیل‌فنیدات است که به صورت قرص‌های با اثر طولانی یا سریع عمل در بازار موجود است. این دارو نیز معمولاً برای درمان ADHD و نارکولپسی تجویز می‌شود.در دوزهای مختلفی مانند ۱۰ میلی‌گرم و ۲۰ میلی‌گرم موجود است.

• Daytrana

دیترانا یک نسخه از متیل‌فنیدات است که به صورت چسب عرضه می‌شود. این چسب‌ها به پوست زده می‌شوند و به تدریج دارو را آزاد می‌کنند.این محصول برای افراد مبتلا به ADHD طراحی شده و اثرات طولانی‌مدت دارد.

• Quillivant XR

کویلیوانت یک نسخه مایع از متیل‌فنیدات است که برای درمان ADHD در کودکان و بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به طور ویژه برای کودکانی که نمی‌توانند قرص مصرف کنند، طراحی شده است.

• Focalin

فوکالین یکی دیگر از داروهای حاوی متیل‌فنیدات است که اثر مشابه ریتالین دارد، اما به دلیل فرمولاسیون متفاوت، ممکن است عوارض جانبی کمتری داشته باشد. این دارو نیز به صورت قرص‌های ۵ میلی‌گرم و ۱۰ میلی‌گرم موجود است و به صورت نسخه فوری یا با اثر طولانی مدت در دسترس است.

اگر به دنبال برند خاصی هستید، بهتر است با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید تا مناسب‌ترین گزینه برای شما تجویز شود

خرید قرص ریتالین با سامانه داروگ

برای تهیه انواع داروهای بیش فعالی (ADHD) می‌توانید به سامانه داروگ مراجعه فرمایید. برای خرید قرص ریتالین در صورت نایاب شدن می‌توانید ابتدا در سایت داروگ ثبت نام نمایید. سپس در صفحه تهیه دارو نایاب در کادر مشخص شده نام دارو مد نظر خود را وارد کنید یا نسخه خود را آپلود نمایید. داروگ لیست کاملی از داروخانه‌هایی که داروی نایاب شما را موجود داشته باشند برای شما ارسال می‌کند. اگر به راهنمایی بیشتری نیاز دارید با کارشناسان ما در تماس باشید.