آشنایی با داروهایی که می‌توانند باعث حساسیت دارویی شوند!
حساسیت دارویی
حساسیت دارویی، واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به یک دارو است. در حقیقت، حساسیت دارویی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه یک دارو را به عنوان یک ماده مضر مانند ویروس یا باکتری تشخیص دهد. در این هنگام، سیستم ایمنی بدن، آنتی‌بادی خاصی برای مقابله با آن دارو ایجاد می‌کند. مواد شیمایی آزاد شده توسط این فعالیت باعث بروز علائم و نشانه‌های آلرژیک می‌شوند. هر دارویی (بدون نسخه با نسخه یا گیاهی) می‌تواند باعث ایجاد حساسیت شود. با این حال، حساسیت دارویی به داروهای خاص متداول‌تر است.
دلیل اینکه چرا فرد دچار حساسیت دارویی خاصی می‌شود، هنوز ناشناخته است. اما پزشکان معتقدند که ژنتیک نقش مهمی را ایفا می‌کند. این موضوع می‌تواند مانع از استفاده موثر دارو برای درمان بیماری‌ها شود. حساسیت دارویی تا زمانی‌که فرد دارو را مصرف کرده و واکنش نشان دهد، تشخیص داده نمی‌شود.
علائم حساسیت دارویی
- علائم پوستی که شامل خارش، گرگرفتگی، کهیر یا سایر بثورات پوستی است.
- علائم گوارشی که شامل گزگز و سوزش دهان و گلو، تورم، تهوع، استفراغ، درد شکم و اسهال می‌شود.
- علائم تنفسی که شامل احتقان بینی، آبریزش بینی، عطسه، تورم گلو، خس خس سینه یا اختلال در تنفس است.
- واکنش‌های آنافیلاکتیک که تهدیدکننده زندگی هستند، ممکن است باعث از دست دادن هوشیاری و توقف تنفس در فرد شوند. در صورت مشکوک بودن به آنافیلاکسی بلافاصله با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
داروهای حساسیت‌زا
- آنتی بیوتیک‌ها مانند پنی سیلین
- مسکن‌ها مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم
- داروهای شیمی درمانی برای درمان سرطان
- داروهایی برای بیماری‌های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید
- داروهای ضد تشنج
حساسیت به پنی سیلین
در بین آنتی‌بیوتیک‌ها، پنی‌سیلین بیشترین علائم حساسیت دارویی را ایجاد می‌کند. البته این که شما بعد از تزریق پنی‌سیلین علائم آلرژیک دارید به این معنی نیست که نسبت به داروهای مرتبط مانند آموکسی سیلین واکنش نشان می‌دهید. هر چند که احتمال آن زیاد است. واکنش‌های آلرژیک خفیف تا متوسط به پنی سیلین شایع است و علائم ممکن است شامل هر یک از موارد زیر باشد:
- کهیر (نقاط برجسته و خارش‌دار که طی چند ساعت می‌آیند و می‌روند)
- تورم بافت در زیر پوست ، معمولاً در اطراف صورت (که به آنژیوادم نیز معروف است)
- تنگی گلو
- خس خس کردن
- سرفه کردن
- مشکل در تنفس
- آنافیلاکسی
آنافیلاکسی یک واکنش شایع جدی و ناگهانی به پنی‌سیلین است که در بیماران بسیار حساس، رخ می‌دهد. این واکنش ناگهانی خطرناک و کشنده است. علائم آنافیلاکسی ممکن است نه تنها علائم پوستی، بلکه هر یک از موارد زیر را نیز شامل شود:
- سفتی در قفسه سینه و مشکل در تنفس
- تورم زبان، گلو، بینی و لب
- سرگیجه و غش یا از دست دادن هوشیاری
- شوک و نارسایی قلبی
با مشاهده این علائم باید بلافاصله با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس گرفت. استفاده از اپی‌نفرین در این شرایط مناسب‌ترین درمان است.
چقدر طول می کشد تا یک واکنش آلرژیک ایجاد شود؟
مدت زمان از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از افراد ممکن است بلافاصله واکنش نشان دهند، در حالی که دیگران ممکن است چندین بار قبل از ایجاد واکنش آلرژیک از این دارو استفاده کنند. بیشتر اوقات علائم بین ۱ الی ۲ ساعت پس از مصرف ظاهر می‌شود.
درمان حساسیت دارویی
پس از واکنش به دارو، درمان بستگی به شدت واکنش دارد. اگر فقط بثورات پوستی دارید، بهتر است مصرف را متوقف کنید. برای کاهش خارش و سایر علائم مرتبط مصرف داروهای آنتی‌هیستامین یا ضدآلرژی توصیه می‌شود. قرص‌ها و پمادهای کورتیکواتروئید توسط پزشکان برای واکنش‌های شدید تجویز می‌گردد.
مدیریت و راه‌های پیشگیری از حساسیت دارویی
- در هنگام مراجعه به پزشک وی را در خصوص حساسیت دارویی نسبت به داروی خاص مطلع کنید.
- در مورد داروهای مشابه یا مرتبط به دارویی که به آن حساسیت دارید، پرس و جو کنید.
- در مورد جایگزین‌های مناسب دارویی که باعث واکنش‌های آلرژیک می‌شوند از پزشک خود سوال بپرسید.
- بهترین راه برای جلوگیری از حساسیت دارویی، اجتناب از دارویی است که می‌تواند باعث ایجاد آن شود.
- با نام تجاری و نام عمومی داروهایی که باعث حساسیت و واکنش در شما می‌شوند، آشنا باشید.
- برچسب روی محصولات خریداری شده را بررسی کنید.
- اگر پزشک برای واکنش‌های آنافیلاکتیک، اپی‌نفرین تزریقی تجویز کرده است، به یاد داشته باشید که آن را با خود حتما داشته باشید.
شما می‌توانید تنها با یک کلیک داروی کمیاب خود را پیدا کنید! روی لینک درج شده کلیک کنید.
جهت آشنایی با خدمات داروگ، بزرگ‌ترین سامانه اینترنتی تبادل دارو، روی لینک آن کلیک کنید.
