کلاژن چیست؟ بهترین راه‌های کلاژن سازی پوست کدام است؟
فهرست مطالب
- کلاژن چیست؟
- انواع کلاژن در بدن
- انواع کلاژن خوراکی
- فواید کلاژن چیست؟
- کلاژن ساز طبیعی کدام است؟
- روزانه چقدر کلاژن مصرف کنیم؟
- چگونه می‌توانم متوجه شوم که سطح کلاژن بدن من کاهش یافته است؟
- چه عواملی باعث از دست دادن کلاژن می‌شوند؟
- پیشگیری از از دست دادن کلاژن
- آیا مصرف کلاژن واقعاً مؤثر است؟
- چگونه می‌توانم از کاهش کلاژن پوست جلوگیری کنم و نشانه‌های پیری را کند کنم؟
کلاژن چیست؟
کلاژن بیشترین پروتئین موجود در بدن شماست و حدود ۳۰٪ از کل پروتئین بدن شما را تشکیل می‌دهد و بلوک سازنده اصلی پوست، عضلات، استخوان‌ها، تاندون‌ها، رباط‌ها و سایر بافت‌های پیوندی بدن شما است. همچنین در ارگان‌ها، رگ‌های خونی و لایه داخلی روده‌ها یافت می‌شود. استفاده از انواع مکمل کلاژن در حال حاضر به علت فوایدی که برای بدن دارد بسیار محبوب گشته است. اما دریافت کلاژن طبیعی نیز راهکارهایی دارد که در ادامه به آن میپردازیم. برای مشاهده لیست بهترین مکمل های کلاژن ساز ایرانی و خارجی روی لینک درج شده کلیک کنید
کلاژن پروتئینی است که مسئول سلامت مفاصل و کشسانی یا قابلیت کشش پوست می‌باشد. این پروتئین در استخوان‌ها، عضلات و خون وجود دارد و سه‌چهارم پوست شما و یک‌سوم پروتئین بدن شما را تشکیل می‌دهد. این ماده یک داربست تشکیل می‌دهد که استحکام و ساختار را در بدن فراهم می‌آورد. همچنین این پروتئین جزو اجزای اساسی بافت‌های همبند است و نقش مهمی در کنار هم نگه داشتن سلول‌های بدن ایفا می‌کند. کلاژن استحکام و کشسانی پوست را فراهم می‌آورد.
تقریباً ۲۸ نوع کلاژن وجود دارد و هر کدام ساختارهای متفاوتی دارند. بیشتر آنها از فیبرهایی تشکیل شده‌اند که ساختارهای بلند و نازک هستند و همزمان مقاوم و انعطاف‌پذیرند.
انواع کلاژن در بدن
دانشمندان در مجموع ۲۹ نوع از آن را شناسایی کرده‌اند، از جمله پنج نوع اصلی:
- نوع I که به پوست، استخوان‌ها، رباط‌ها و تاندون‌ها قدرت می‌دهد.
- نوع II که به غضروف انعطاف‌پذیر کمک می‌کند تا از مفاصل پشتیبانی کند.
- نوع III که در اعضای داخلی بدن، رگ‌های خونی و عضلات یافت می‌شود.
- نوع IV در برخی لایه‌های پوست وجود دارد.
- نوع V که در قرنیه‌ها و برخی لایه‌های پوست و مو یافت می‌شود.
کلاژن درونی (اندوژن) کلاژنی است که بدن به طور طبیعی تولید می‌کند. کلاژن بیرونی (اگزوجن) کلاژنی است که از منابع بیرونی مانند مکمل‌ها به دست می‌آید.کلاژن درونی(اندوژن) دارای چندین عملکرد مهم است. تجزیه و کمبود آن با مشکلات مختلف بهداشتی مرتبط است، مانند بیماری اسکوروی.
افراد از کلاژن بیرونی(اگزوژن) برای مقاصد آرایشی، مانند بهبود کشسانی پوست استفاده می‌کنند. پزشکان همچنین از آن در تکنیک‌های بهبودی زخم استفاده می‌کنند.
انواع کلاژن خوراکی
کلاژن‌های خوراکی معمولاً به شکل پودر، کپسول یا مایع موجود هستند و می‌توانند به راحتی به نوشیدنی‌ها، اسموتی‌ها یا غذاها اضافه شوند. از آنجا که بدن قادر به تولید این پروتئین به طور طبیعی است، استفاده از مکمل‌های خوراکی می‌تواند به افزایش تولید این پروتئین در بدن کمک کند. در اینجا انواع آنها آورده شده است:
پودر کلاژن
یکی از محبوب‌ترین اشکال آن است.معمولاً از کلاژن هیدرولیز شده تهیه می‌شود، که به راحتی جذب بدن می‌شود.این پودرها بی‌طعم یا طعم‌دار هستند و می‌توانند به راحتی در نوشیدنی‌ها مانند اسموتی‌ها، قهوه و آب جوش حل شوند.
قرص یا کپسول کلاژن
این مکمل‌ها برای افرادی که راحت‌تر به صورت خوراکی و با دوز مشخص استفاده می‌کنند مناسب است.
به‌طور معمول شامل کلاژن هیدرولیز شده یا کلاژن نوع I و III هستند.
کلاژن مایع
این نوع مکمل به‌طور خاص به‌صورت مایع در دسترس است و معمولاً برای افرادی که مصرف پودر یا قرص را مشکل می‌دانند مناسب است.معمولاً طعم‌دار است و به‌راحتی قابل مصرف است.
کلاژن از منابع حیوانی
کلاژن‌های دریایی (از ماهی‌ها یا ماهی‌ها و پوسته آنها) و کلاژن از گاو، مرغ یا خوک در بازار موجود هستند.
کلاژن گیاهی
برای کسانی که به گیاه‌خواری یا وگان بودن علاقه دارند، مکمل‌های گیاهی (که اغلب حاوی آمینواسیدها و پروتئین‌هایی هستند که مشابه کلاژن طبیعی بدن عمل می‌کنند) موجود است.
این مکمل‌ها معمولاً از گیاهان یا جلبک‌ها تولید می‌شوند و ممکن است نیاز به ترکیب با دیگر مواد مغذی برای جذب بهتر داشته باشند.
کلاژن با ترکیبات اضافی
برخی از مکمل‌های کلاژن با ترکیبات اضافی مانند ویتامین سی، بیوتین، هیالورونیک اسید یا اسیدهای آمینه ترکیب شده‌اند که به بهبود جذب این پروتئین و تقویت اثرات آن کمک می‌کنند.این مکمل‌ها معمولاً برای تقویت سلامت پوست، مو و ناخن‌ها طراحی شده‌اند.
این انواع مکمل‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا از فواید مختلف این پروتئین، از جمله تقویت سلامت پوست، مو و مفاصل بهره‌مند شوید. انتخاب بهترین نوع مکمل بستگی به نیاز شما و نوع رژیم غذایی‌تان دارد.
فواید کلاژن چیست؟
کلاژن‌ها به بدن شما قدرت، ساختار و پشتیبانی می‌دهد. با افزایش سن، حفظ سطوح طبیعی کلاژن سخت‌تر می‌شود. این موضوع به‌ویژه پس از یائسگی شدت بیشتری می‌یابد. زیرا بدن به مرور زمان بیشتر با جذب کافی مواد مغذی برای تولید این ماده مشکل پیدا می‌کند. با این حال، مصرف غذاهای غنی از این پروتئین می‌تواند به بدن شما کمک کند تا این مشکل جذب را تا حدی برطرف کند. این امر به حفظ قدرت و سلامت بدن شما در سنین بالاتر کمک می‌کند. از جمله دیگر فواید آن عبارتند از:
- به لخته شدن خون کمک می‌کند.
- به جایگزینی سلول‌های مرده پوست کمک می‌کند.
- پوششی محافظ برای اعضای بدن ایجاد می‌کند.
- اجازه می‌دهد که سلول‌های جدید پوست رشد کنند.
این ماده در بسیاری از ساختارها مانند پوست، تاندون ها، رگ های خونی، غضروف، استخوان و بافت‌های همبند که سلول‌ها را به یکدیگر متصل می‌کند، نقش دارد. سطوح سالم کلاژن به موارد زیر کمک می‌کند:
- سلامت مفاصل
- محافظت از کلیه‌ها و سایر ارگان‌ها
- کشسانی پوست
- سیستم قلبی-عروقی سالم
کلاژن برای پوست
این پروتئین در پوست، استحکام و کشسانی را فراهم می‌کند. با افزایش سن، سطح آن کاهش می‌یابد و فیبرهای آن نازک‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند. برخی از متخصصان معتقدند که این موضوع ممکن است به پیر شدن پوست کمک کند. به همین دلیل بسیاری از محصولات مراقبت از پوست حاوی انواع مختلف کلاژن هستند.
یکی از رایج‌ترین استفاده‌های مکمل‌های کلاژن، حمایت از سلامت پوست است. تحقیقات نشان داده است که مصرف این مکمل‌ها ممکن است برخی از جنبه‌های سلامت و ظاهر پوست را بهبود بخشد.
بررسی ۱۹ مطالعه که شامل ۱۱۲۵شرکت‌کننده (۹۵٪ زن) با سنین ۲۰ تا ۷۰ سال بود، نشان داد که مصرف کلاژن هیدرولیز شده، هیدراتاسیون پوست، الاستیسیته و چین و چروک‌ها را نسبت به درمان‌های شبه دارو بهبود می‌بخشد.
مدل هیدرولیز شده نوعی کلاژن است که در مکمل‌ها استفاده می‌شود و از فرآیند هیدرولیز به دست می‌آید. این فرآیند پروتئین را به قطعات کوچکتر تجزیه می‌کند، که باعث می‌شود بدن آن را راحت‌تر جذب کند.
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که مصرف مکمل می‌تواند هیدراتاسیون و الاستیسیته پوست را بهبود بخشد و ظاهر چین و چروک‌ها را کاهش دهد.
دوزهای کلاژن که نشان داده شده برای بهبود سلامت پوست مؤثر است، متغیر است، اگرچه بیشتر مطالعات از ۲.۵ تا ۱۵ گرم در روز برای ۸ هفته یا بیشتر استفاده کرده‌اند.
کلاژن برای مو
کلاژن به عنوان یکی از مهم‌ترین پروتئین‌ها در بدن است که به ساخت تاندون‌ها، لیگامان‌ها و پوست کمک می‌کند و مصرف آن از طریق غذا یا مکمل‌ها می‌تواند فوایدی برای مو داشته باشد. در اینجا ۵ راهی که این پروتئین ممکن است به بهبود مو کمک کند، آورده شده است:
تأمین آمینو اسیدها :
حاوی آمینو اسیدهایی است که برای ساخت پروتئین کراتین در مو لازم هستند، اما تحقیقات انسانی در مورد تأثیر آن بر رشد مو محدود است.
مبارزه با آسیب به فولیکول‌ها :
به عنوان یک آنتی‌اکسیدان می‌تواند به کاهش آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک کند، اما تحقیقات در این زمینه کم است.
جلوگیری از ریزش مو با افزایش سن:
به حفظ سلامت پوست و درم که ریشه موها را حمایت می‌کند، کمک می‌کند و ممکن است از نازک شدن مو جلوگیری کند، اما تحقیقات خاص در مورد ریزش مو کمیاب است.
کاهش خاکستری شدن مو:
می‌تواند از آسیب رادیکال‌های آزاد به سلول‌های تولید کننده رنگ مو جلوگیری کند و به تأخیر در خاکستری شدن مو کمک کند.
کلاژن برای پانسمان زخم
در فرآیند طبیعی بهبودی زخم نقش اساسی دارد. کاربردهای مختلف کلاژن می‌تواند به موارد زیر کمک کند:
- کنترل خونریزی
- کاهش التهاب
- مدیریت سلامت و عملکرد رگ‌های خونی
- تقویت استحکام بافت زخم
- بازگرداندن کشسانی پوست
- جذب سلول‌هایی که به بهبودی زخم کمک می‌کنند
- فراهم کردن بستری برای رشد بافت جدید
پانسمان‌های زخم حاوی کلاژن و سایر مواد هستند که به بهبود کمک می‌کنند. آنها می‌توانند به صورت پانسمان‌هایی از جنس اسفنج یا پشم، ژل‌ها یا پودرها باشند.
پانل‌ها، سوکت‌ها یا پدهایی که حاوی کلاژن هستند می‌توانند در موارد زیر کمک کنند:
- بازسازی استخوان
- بهبودی زخم
- مدیریت حفره‌های استخراجی بعد از جراحی دندان
- ارتقاء لخته شدن خون
کلاژن برای مفاصل و درمان آرتروز
علاوه بر بهبود برخی جنبه‌های سلامت پوست، مکمل‌های کلاژن ممکن است مزایای دیگری نیز داشته باشند.
یک مطالعه به بررسی اثرات مصرف مکمل‌های کلاژن در ۱۰۲ زن یائسه پرداخت که چگالی معدنی استخوان (BMD) کمتری داشتند.
آن‌هایی که ۵5 گرم پپتیدهای کلاژن در روز برای یک سال مصرف کردند، افزایش قابل توجهی در BMD در ستون فقرات و استخوان ران خود داشتند نسبت به افرادی که دارونما مصرف کردند.
مطالعه پیگیری در ۳۱ نفر از این زنان نشان داد که مصرف ۵ گرم کلاژن روزانه برای مدت ۴ سال، افزایش تدریجی در BMD را نشان داد.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های کلاژن به مدت طولانی ممکن است به افزایش چگالی معدنی استخوان در افرادی که در یائسگی هستند و در معرض خطر ابتلا به استخوان‌پری و پوکی استخوان قرار دارند، کمک کند.
علاوه بر این، یک مقاله بررسی نشان داد که مصرف مکمل علائم مرتبط با آرتروز را کاهش داده است.
مکمل‌ها ممکن است مزایای دیگری نیز داشته باشند، مانند بهبود ترکیب بدن در برخی جمعیت‌ها زمانی که با تمرین مقاومتی ترکیب شوند.
این پروتئین برای سلامت غضروف و استخوان‌ها ضروری است.برخی افراد می‌گویند که مصرف مکمل‌های هیدرولیز شده ممکن است سطح کلاژن را افزایش داده و به مدیریت علائم آرتروز کمک کند.
کلاژن در پزشکی و زیبایی
به نقل از وب سایت معتبر my.clevelandclinic این پروتئین در درمان‌های پزشکی و زیبایی مختلفی استفاده می‌شود، از جمله:
- فیلرهای پوستی: برای کاهش چین و چروک‌ها و خطوط.
- درمان زخم: کلاژن به جذب سلول‌های جدید پوست کمک می‌کند تا زخم‌ها بهبود یابند.
- پریودنتیکس: کلاژن به عنوان یک مانع عمل می‌کند تا از رشد سریع بافت لثه جلوگیری کند و به سلول‌های دندان زمان بدهد تا بازسازی شوند.
- پروتزهای عروقی: گرافت‌های بافت کلاژن اهداشده برای بازسازی شریان‌ها، کمک به بازسازی اعصاب محیطی و ساخت پروتزهای رگ‌های خونی استفاده می‌شود.
کلاژن ساز طبیعی کدام است؟
پروتئین‌های کلاژن‌ساز نوع‌های مختلفی از غذاها می‌توانند به بدن شما در تولید این پروتئین کمک کنند. این فرآیند زمانی رخ می‌دهد که بدن شما اسیدهای آمینه‌ای مانند پرولاین، گلیسین، ویتامین C، روی و مس را ترکیب می‌کند.
بدن شما این پروتئین را به طور طبیعی با ترکیب اسیدهای آمینه، که بلوک‌های سازنده پروتئین‌ها هستند و در غذا یافت می‌شوند، تولید می‌کند. برای تولید آن، بدن شما به موارد زیر نیاز دارد:
- پرولاین: موجود در سفیده تخم‌مرغ، لبنیات، کلم، قارچ و مارچوبه
- گلیسین: موجود در پوست خوک، پوست مرغ، ژلاتین و انواع دیگر غذاهای غنی از پروتئین
- ویتامین سی: موجود در مرکبات و فلفل دلمه‌ای
- روی: موجود در گوشت گاو، گوسفند، خوک، صدف، نخود فرنگی، عدس، لوبیا، شیر، پنیر و انواع مغزها و دانه‌ها
- مس: موجود در گوشت‌های ارگانیک، پودر کاکائو، بادام‌هندی، دانه کنجد و عدس
با بالا رفتن سن، کلاژن‌های موجود در بدن تجزیه می‌شود و تولید آن برای بدن سخت‌تر می‌شود. به همین دلیل بسیاری از افراد به سراغ پودر یا دیگر مکمل‌های این پروتئین می‌روند که شامل کپسول‌ها، ژله‌ها و مایعات هستند.
روزانه چقدر کلاژن مصرف کنیم؟
به نقل از وب سایت معتبر webmd شما می‌توانید به‌طور ایمن بین ۲.۵ تا ۱۵ گرم پپتید کلاژن در روز مصرف کنید. مطالعات نشان می‌دهند که هیچ عارضه جانبی وجود ندارد و ممکن است به سلامت پوست، مفاصل و عضلات شما کمک کند.
می توانید پودر کلاژن را با مخلوط کردن آن در اسموتی ها، شیک ها، محصولات پخته شده، سوپ ها یا حتی قهوه یا چای خود مصرف کنید.
چگونه می‌توانم متوجه شوم که سطح کلاژن بدن من کاهش یافته است؟
اگرچه نمی‌توان این پروتئین را به‌طور مستقیم اندازه‌گیری کرد، اما نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد سطح آن در بدن شما کاهش یافته است. این علائم شامل موارد زیر است:
- پوست چروکیده، شل یا پف‌دار.
- فرورفتگی در اطراف چشم‌ها و صورت.
- عضلات ضعیف‌تر و دردهای عضلانی.
- تاندون‌ها و رباط‌های سفت و کمتر انعطاف‌پذیر.
- درد مفاصل یا آرتروز به دلیل فرسایش غضروف.
- از دست دادن تحرک به دلیل آسیب یا سفتی مفاصل.
- مشکلات گوارشی به دلیل نازک شدن لایه داخلی روده.
- مشکلات در جریان خون.
چه عواملی باعث از دست دادن کلاژن می‌شوند؟
عواملی که ممکن است منجر به از دست دادن این پروتئین یا سطوح پایین آن شوند عبارتند از:
- تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، یائسگی، شرایط سلامتی و غیره
- استرس اکسیداتیو که از فرآیندهای متابولیکی و انتخاب‌های سبک زندگی، مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی ناشی می‌شود
- فرآیند طبیعی پیری
- قرار گرفتن زیاد در معرض نور خورشید، زیرا اشعه‌های فرابنفش می‌توانند باعث تجزیه کلاژن در پوست شوند
- سطوح پایین ویتامین C که می‌تواند به اسکروی منجر شود.
پیشگیری از از دست دادن کلاژن
در اینجا برخی استراتژی‌هایی که ممکن است به پیشگیری از از دست دادن این پروتئین کمک کنند آورده شده است:
- خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات که حاوی ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند.
- اجتناب از سیگار کشیدن و غذاهای فرآوری شده که باعث استرس اکسیداتیو می‌شوند.
- محافظت از پوست در برابر تابش خورشید.
- مشاوره با یک متخصص پوست درباره مکمل‌ها و محصولات دیگر.
آیا مصرف کلاژن واقعاً مؤثر است؟
برخی مطالعات نشان می‌دهند که کلاژن به بهبود ظاهر پوست کمک می‌کند. اما تحقیقات بیشتری برای تایید اینکه آیا مکمل‌های کلاژن فواید دیگری دارند یا نه نیاز است.
چگونه می‌توانم از کاهش کلاژن پوست جلوگیری کنم و نشانه‌های پیری را کند کنم؟
برای کند کردن پیری پوست، هر روز ضد آفتاب بزنید با SPF 30 یا بالاتر برای محافظت از آسیب نور فرابنفش.
و رژیم غذایی متعادل مصرف کنید، مانند رژیم مدیترانه‌ای که پر از سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و مقدار معتدلی از غذاهای دریایی، گوشت‌ها، مرغ، لبنیات و تخم‌مرغ است.
شما می‌توانید با استفاده از سامانه اینترنتی داروی کمیاب داروگ، به راحتی داروی نایاب خود را در داروخانه‌های سراسر کشور بجویید. برای این منظور روی لینک درج شده کلیک نمایید.
