داروی تئوفیلین چیست؟ کاربرد+ نحوه مصرف+عوارض جانبی
قرص تئوفیلین چیست؟
تئوفیلین متعلق به گروهی از داروها است که به عنوان گشادکننده برونش محرک قلب و سیستم عصبی مرکزی (CNS) شناخته میشود. تئوفیلین به طور طبیعی به مقدار کم در چای و دانه های کاکائو وجود دارد و در ابتدا در سال ۱۸۹۵ استخراج و سنتز شد و به عنوان داروی ادرار‌آور استفاده شد. در سال ۱۹۲۲، پس از شناسایی اثر گشادکننده برونش، به عنوان یک درمان بالینی برای آسم معرفی شد. این دارو برای درمان بیماری‌های تنفسی مختلف که راه‌های هوایی را مسدود می‌کنند، مانند آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) استفاده میشود. برای تهیه قرص تئوفیلین می‌توانید از سامانه داروگ استفاده کنید که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
کاربردهای داروی تئوفیلین
قرص تئوفیلین برای پیشگیری و درمان خس خس سینه، تنگی نفس و گرفتگی قفسه سینه ناشی از آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم و سایر بیماری‌های ریوی استفاده میشود. همچنین باعث آرامش و باز شدن مجاری هوا در ریه‌ها شده و تنفس را آسان‌تر میکند.
- بیماری مزمن انسدادی ریه
- آسم
- آپنه نوزاد
- آنوسمی ( در حال حاضر تحت بررسی است.) یک مطالعه بالینی در سال ۲۰۰۸ گزارش داد که تئوفیلین به طور بالقوه می تواند حس بویایی را در افراد مبتلا به آنوسمی بهبود بخشد.
تئوفیلین برای سرفه
این دارو با افزایش جریان هوا از طریق لوله‌های برونش، سرفه، خس خس سینه، تنگی نفس و مشکل تنفسی را تسکین میدهد. لازم به ذکر است مصرف این دارو باید توسط پزشک حتما تجویز گردد.
نحوه مصرف تئوفیلین
تئوفیلین به صورت قرص طولانی رهش (طولانی اثر)، کپسول طولانی رهش و محلول (مایع) خوراکی عرضه میشود. این دارو معمولاً هر ۶، ۸، ۱۲ یا ۲۴ ساعت مصرف میشود. قرص تئوفیلین را با یک لیوان پر آب با معده خالی، حداقل ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا مصرف کنید.
- قبل از مصرف دارو دستورالعمل‌های آن را بخوانید. پزشک ممکن است گهگاه دوز مصرفی شما را تغییر دهد. هرگز از تئوفیلین در مقادیر بیشتر یا بیشتر از مقدار تجویز شده استفاده نکنید.
- تئوفیلین دارویی نجات بخش برای حملات آسم یا برونکواسپاسم نیست. برای حمله فقط از داروهای استنشاقی سریع الاثر استفاده کنید.
- کپسول یا قرص را به طور کامل ببلعید و از خرد کردن یا جویدن آن خودداری کنید.
- برخی از قرص ها با پوسته‌ای ساخته می‌شوند که در بدن جذب یا ذوب نمی‌شود. بخشی از این پوسته ممکن است در مدفوع شما ظاهر شود. این طبیعی است و اثربخشی دارو را کم نمی‌کند.
- دوز شما و تعداد دفعات مصرف روزانه تئوفیلین به دلیل مصرف این دارو بستگی دارد.
- دستورالعمل های پزشک خود را در مورد مصرف دارو با غذا یا با معده خالی دنبال کنید.
- برای اطمینان از اینکه از دوز مناسب استفاده میکنید به آزمایشات پزشکی منظم نیاز دارید. دوز یا برنامه دوز خود را بدون نظر پزشک تغییر ندهید.
- دوز تئوفیلین برای کودکان بر اساس وزن آن‌ها است. در صورت افزایش یا کاهش وزن، دوز مورد نیاز کودک شما ممکن است تغییر کند.
- این دارو ممکن است بر نتایج برخی از آزمایشات پزشکی تأثیر بگذارد. به پزشک بگویید که از تئوفیلین استفاده میکنید.
در دمای اتاق به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری شود.
دوز مصرف داروی تئوفیلین
مقدار مصرف بزرگسالان (۱۶ تا ۵۹ سال)
دوز شروع معمول ۳۰۰-۴۰۰ میلی گرم در روز است. پس از ۳ روز، در صورت نداشتن عوارض جانبی، ممکن است دوز شما به ۴۰۰-۶۰۰ میلی گرم در روز افزایش یابد. پس از ۳ روز دیگر، اگر بتوانید دوز را تحمل کنید و به داروی بیشتری نیاز باشد، ممکن است بر اساس سطح تئوفیلین در خون شما تنظیم شود.
دوز مصرف کودکان ۱ تا ۱۵ سال با وزن بیش از ۴۵ کیلوگرم نیز به همین طریق تعیین میگردد.
کودکان (سنین ۱ تا ۱۵ سال که وزن کمتر از ۴۵ کیلوگرم دارند)
دوز شروع ۱۲-۱۴ میلی گرم در روز تا ۳۰۰ میلی گرم در روز است. پس از ۳ روز، در صورت نداشتن عوارض جانبی، پزشک ممکن است دوز را به ۱۶ میلی گرم بر کیلوگرم در روز تا حداکثر ۴۰۰ میلی گرم در روز افزایش دهد. پس از ۳ روز دیگر، در صورت تحمل دوز، می توان آن را تا ۲۰ میلی گرم بر کیلوگرم روزانه تا حداکثر ۶۰۰ میلی گرم در روز افزایش داد.
دوز کودک (کودکان متولد شده در سن کامل تا ۱۲ ماهگی)
پزشک دوز کودک شما را بر اساس سن و وزن بدن او محاسبه میکند. دوز بر اساس میزان تئوفیلین در خون تنظیم میشود.
برای نوزادان ۰ تا ۲۵ هفته: کل دوز روزانه باید به ۳ دوز مساوی تقسیم شود که هر ۸ ساعت از راه خوراکی مصرف میشود.
برای نوزادان ۲۶ هفته و بالاتر: کل دوز روزانه باید به ۴ دوز مساوی تقسیم شود که هر ۶ ساعت از راه خوراکی مصرف میشود.
دوز کودک (کودکان نارس متولد شده کمتر از ۱۲ ماه)
نوزادان کمتر از ۲۴ روز: ۱ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن
نوزادان ۲۴ روزه و بزرگتر: ۱.۵میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن
دوز بالا (سن ۶۰ سال و بالاتر)
حداکثر دوز شما در روز نباید بیشتر از ۴۰۰ میلی گرم باشد. ممکن است پزشک شما را با دوز کمتر یا برنامه دارویی متفاوت شروع کند. این میتواند به جلوگیری از تجمع بیش از حد این دارو در بدن شما کمک کند.
موارد منع مصرف
در صورتی که بیمار قبلاً نسبت به دارو یا هر جزء از فرمولاسیون آن واکنش حساسیت نشان داده باشد، تئوفیلین منع مصرف دارد.
سایر موارد منع مصرف عبارتند از حساسیت مفرط به مشتقات گزانتین و بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر (که در آن اثر تحریک قلبی تئوفیلین ممکن است مضر باشد).
هشدارهای قبل از مصرف تئوفیلین
بسیار مهم است که پزشک در ویزیت‌های منظم، بیمار را در چند هفته اول پس از شروع مصرف این دارو بررسی کند. آزمایش خون ممکن است برای بررسی اثرات ناخواسته مورد نیاز باشد.
تغییر در رفتار معمول یا وضعیت جسمانی ممکن است بر نحوه عملکرد این دارو در بدن تأثیر بگذارد. موارد زیر را حتما به پزشک خود اطلاع دهید:
- حداقل ۲۴ ساعت یا بیشتر تب ۱۰۲ درجه فارنهایت یا بالاتر داشته باشید.
- در چند هفته گذشته استعمال تنباکو یا ماری جوانا را شروع کرده یا آن را ترک کرده‌اید.
- در چند هفته گذشته مصرف داروی دیگری را شروع کرده یا متوقف کرده اید.
- رژیم غذایی خود را در چند هفته اخیر تغییر داده اید.
- کشیدن سیگار یا ماری جوانا می تواند بر میزان تئوفیلین در بدن شما تأثیر بگذارد. اگر سیگار میکشید به پزشک خود اطلاع دهید.
- استفاده از نوشیدنی های حاوی الکل خطر عوارض جانبی تئوفیلین را افزایش میدهد. اگر الکل مصرف میکنید، با پزشک خود صحبت کنید.
احتیاط مصرف قرص تئوفیلین
در بیماران مبتلا به موارد زیر، این دارو باید با احتیاط مصرف شود:
- آریتمی قلبی (به استثنای برادی آریتمی): زیرا ممکن است باعث تشدید آریتمی شود.
- فیبروز کیستیک: زیرا ممکن است افزایش کلیرانس تئوفیلین در این بیماران رخ دهد.
- نارسایی کبدی مانند سیروز، کلستاز، هپاتیت حاد: زیرا خطر عوارض شدید و بالقوه کشنده افزایش می یابد. این خطر وجود دارد زیرا کلیرانس در این بیماران ۵۰ درصد یا بیشتر کاهش می‌یابد. نظارت مکرر و کاهش دوز تئوفیلین برای این بیماران ضروری است.
- پرکاری تیروئید: زیرا ممکن است افزایش کلیرانس تئوفیلین رخ دهد.
- زخم معده: زیرا استفاده از تئوفیلین ممکن است باعث تشدید زخم معده شود.
- اختلالات تشنجی: زیرا مصرف آن ممکن است اختلال تشنج را تشدید کند.
- سالمندان: مصرف تئوفیلین نیاز به احتیاط شدید در بیماران مسن دارد زیرا این بیماران در معرض خطر سمیت جدی تئوفیلین هستند.
- اطفال: انتخاب دوز نیاز به احتیاط دارد و نظارت منظم بر غلظت ها ضروری است (به ویژه اگر کودک کمتر از ۱ سال سن دارد) زیرا میزان کلیرانس در این بیماران به طور قابل توجهی متفاوت است.
- بارداری : تئوفیلین یک داروی حاملگی دسته C است. فقط در صورتی باید در دوران بارداری استفاده شود که منافع بالقوه برای مادر بیشتر از خطر بالقوه برای جنین باشد.
بدون مشورت با پزشک خود، دوز این دارو را قطع یا تغییر ندهید.
این دارو ممکن است به سیستم عصبی مرکزی (CNS) اثرات محرک غذاها یا نوشیدنی های حاوی کافئین مانند شکلات، کاکائو، چای، قهوه و نوشیدنی های کولا اضافه کند. هنگام استفاده از این دارو از خوردن یا نوشیدن مقادیر زیاد این غذاها یا نوشیدنی ها خودداری کنید. اگر در این مورد سوالی دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
از مصرف داروهای دیگر شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه برای کنترل اشتها، آسم، سرماخوردگی، سرفه، تب یونجه، یا مشکلات سینوسی، و مکمل های گیاهی یا ویتامین خودداری کنید.
اگر یک نوبت مصرف قرص تئوفیلین را فراموش کنم چه کنم؟
دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و دوز بعدی خود را در زمان معمول استفاده کنید. از دو دوز در یک زمان استفاده نکنید.
عوارض جانبی تئوفیلین
در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک مانند: کهیر؛ تنفس دشوار؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو سریعا به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی رایج تئوفیلین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع، استفراغ، اسهال
- سردرد
- مشکلات خواب (بی خوابی)
- لرزش
- تعریق
- احساس بی قراری یا تحریک پذیری
تئوفیلین ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند. اگر موارد زیر را دارید فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- استفراغ شدید یا ادامه دار
- سردرد مداوم، مشکل خواب
- ضربان قلب سریع
- تشنج
- علائم بیماری جدید (به ویژه تب)
- سطح پایین پتاسیم
- گرفتگی عضلات پا، یبوست، ضربان قلب نامنظم، افزایش تشنگی یا ادرار، بی حسی یا سوزن سوزن شدن، ضعف عضلانی یا احساس لنگی
- قند خون بالا، تشنگی، افزایش ادرار، خشکی دهان
عوارض جانبی ممکن است در افراد مسن بیشتر باشد.
هنگام استفاده از تئوفیلین از چه چیزهایی باید اجتناب کنم؟
- بدون مشورت با پزشک خود سیگار را شروع یا ترک نکنید. سیگار نحوه استفاده بدن از تئوفیلین را تغییر میدهد و ممکن است لازم باشد از دوز متفاوتی استفاده کنید.
- از مصرف مکمل های گیاهی حاوی خار مریم خودداری کنید.
- تا زمانی که بدانید تئوفیلین چه تأثیری بر روی شما می گذارد از رانندگی یا فعالیت های خطرناک خودداری کنید. واکنش های شما ممکن است مختل شود.
- نوشیدن یا خوردن غذاهای سرشار از کافئین مانند قهوه، چای، کاکائو و شکلات ممکن است عوارض جانبی ناشی از تئوفیلین را افزایش دهد. هنگام مصرف تئوفیلین از مقادیر زیاد این مواد خودداری کنید.
تداخل دارویی تئوفیلین
گاهی اوقات استفاده همزمان از برخی داروها بی خطر نیست. برخی از داروها می‌توانند بر سطوح خونی سایر داروهایی که مصرف میکنید تأثیر بگذارند، که ممکن است عوارض جانبی را افزایش دهد یا اثربخشی داروها را کاهش دهد.
بسیاری از داروها می توانند بر تئوفیلین تأثیر بگذارند. این شامل داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی است.
نمونه هایی از داروهایی که می توانند باعث تداخل با تئوفیلین شوند در زیر فهرست شده اند.
داروهای سوء مصرف الکل
دی سولفیرام
داروهای ضد اضطراب و خواب آور
دیازپام
فلورازپام
لورازپام
میدازولام
داروهای لخته شدن خون
پنتوکسی فیلین
تیکلوپیدین
داروهای افسردگی
فلووکسامین
داروهای نقرس
آلوپورینول
داروهای ریتم قلب
مکزیلتین
پروپافنون
وراپامیل
پروپرانولول
داروهای هپاتیت
اینترفرون آلفا-2a
مشکلات هورمونی / داروهای ضد بارداری
استروژن
داروهای اختلال ایمنی
داروهای عفونت
- سیپروفلوکساسین
- کلاریترومایسین
- اریترومایسین
- کتامین
سایر داروهایی که با تئوفیلین تداخل دارند:
- لیتیوم
- داروهای تشنجی
- فنوباربیتال
- فنی توئین
- داروهای اسید معده
- سایمتیدین
- کاربامازپین
- ریفامپین
- و…
قرص تئوفیلین در بارداری و شیردهی
این دارو میتواند دارای اثرات نامطلوب برای جنین باشد. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک خود صحبت کنید. این دارو فقط در صورتی باید استفاده شود که منافع بالقوه خطر احتمالی برای جنین را توجیه کند.
تئوفیلین ممکن است به شیر مادر منتقل شود و ممکن است عوارض جانبی برای کودک ایجاد کند. اگر به کودک خود شیر می‌دهید با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد تصمیم بگیرید که شیردهی یا مصرف این دارو را متوقف کنید.
خرید قرص تئوفیلین با سامانه داروگ
جهت تهیه قرص تئوفیلین برای سرفه، آسم و… می‌توانید به سامانه داروگ مراجعه فرمایید. برای این منظور کافیست در سایت داروگ ثبت نام کنید و در صفحه خرید دارو کمیاب روی دکمه (شروع جستجو) کلیک کرده و نام داروی خود را وارد یا نسخه خود را آپلود نمایید. اطلاعات داروخانه‌هایی که داروی مد نظر شما را موجود داشته باشند برای شما با توجه به زمان و مکان تعیین شده، ارسال میشود.
اگر به راهنمایی بیشتری نیاز دارید با کارشناسان ما در تماس باشید.
