بهترین داروهای قند خون کداماند؟ | نحوه مصرف+ مقایسه
داروی قند خون بالا
بيماري قند يا ديابت يكي از شايعترين بيماريهاي متابوليكي است. به دلیل شرایط مختلف ممکن است برخی از داروهای قند خون در کشور کمیاب شده و به سختی یافت شوند. با سامانه داروهای کمیاب داروگ استعلام دارو و خرید داروهای کمیاب دیابت و قند خون به راحتی و به سرعت انجام میگردد. در ادامه مطلب با انواع داروهای دیابت و قند خون آشنا میشویم.
دیابت یا قند خون بالا چگونه رخ میدهد؟
بدن شما بیشتر غذایی را که میخورید به قند (گلوکز) تجزیه کرده و آن را در جریان خون آزاد میکند. وقتی قند خون بالا میرود، به پانکراس سیگنال میدهد تا انسولین ترشح کند. انسولين باعث ميشود قند يا مهمترين منبع انرژي در بدن مورد استفاده قرار گيرد. در بیماری دیابت، بدن انسولین کافی تولید نمیکند یا نمیتواند آنطور که باید از آن استفاده کند. وقتی انسولین کافی وجود نداشته باشد یا سلولها به انسولین پاسخ ندهند، قند خون بیش از حد در جریان خون باقی میماند. با گذشت زمان، این امر میتواند باعث مشکلات جدی سلامتی مانند بیماری قلبی، از دست دادن بینایی و بیماری کلیوی شود.
جدیدترین دارو درمان دیابت
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) درمان جدیدی برای دیابت نوع 2 تأیید کرده است. این درمان شامل تزریق دارویی به نام مانجارو (Mounjaro) به صورت یک بار در هفته است. نتایج بررسیهای انجام شده نشان میدهد که این دارو در کنترل سطح قند خون از دیگر داروها مؤثرتر است. Mounjaro جزو دسته جدید از داروهای بیماری دیابت است که با هدف تقلید هورمون GLP-1 توسعه یافته است. این هورمون به صورت طبیعی توسط روده آزاد میشود و قند خون و اشتها را تنظیم میکند. بنابراین ممکن است این دارو برای درمان چاقی نیز مؤثر واقع شود.
انواع داروهای دیابت
بر حسب نوع دیابت ، داروهای متفاوتی وجود دارند که هرکدام از آنها از طریق عملکرد خاص خود، قند خون را کاهش میدهند. به عنوان مثال بعضی از داروها لوزالمعده را برای ترشح بیشتر انسولین در خون تحریک میکنند. برخی دیگر جلوی بازجذب دوبارۀ گلوکز از طریق کلیه را گرفته و قند اضافی را از طریق ادرار دفع میکنند.
به طور کلی سه نوع اصلی دیابت وجود دارد: دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری
داروهای درمان دیابت نوع ۱
تصور میشود دیابت نوع 1 ناشی از یک واکنش خود ایمنی است (بدن به اشتباه به خود حمله میکند). این واکنش، بدن را از تولید انسولین باز میدارد. در دیابت نوع ۱ بدن دیگر انسولینی ترشح نمیکند و فرد در صورت دریافت نکردن آن به صورت انسانی، دچار آسیبهای جدی میشود. تقریبا ۵ تا ۱۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت، دیابت نوع 1 دارند. این نوع دیابت معمولاً در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان تشخیص داده میشود. اگر دیابت نوع یک دارید، باید هر روز انسولین مصرف کنید. در ادامه به بررسی انواع انسولین و دارویی دیگر به نام پراملین میپردازیم:
-
انسولین
انسولین هورمونی است که به تنظیم قند خون کمک میکند. تعدادی از انواع مختلف انسولین به عنوان دارو در دسترس هستند. برخی از انسولینها به مدت یک روز و برخی دیگر تنها برای چند ساعت عمل میکنند. با این حال، انسولین برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که با داروهای خوراکی (قرص) به خوبی پاسخ ندادهاند، تجویز می شود. اولین تفاوت موجود در انسولینها مربوط بهسرعت تأثیرگذاری و میزان ماندگاری آنها در بدن است. برخی از ترکیبات انسولین به مدت بیشتری در خون ماندگار هستند و اثر خود را بهتدریج و در بازه زمانی نسبتاً طولانی اعمال میکنند. اما برخی دیگر سریعالاثر هستند و بلافاصله بر قند خون اثر گذاشته و سریع نیز از جریان خون حذف میشود. داروهای انسولینی بر اساس زمان اثرگذاری و ماندگاری آنها در خون در چهار گروه تقسیمبندی میشوند:
انسولین کوتاه اثر
این نوع از انسولینها ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف شروع به تنظیم قند خون کرده و در حدود ۵ تا ۸ ساعت نیز ماندگاری اثر در بدن دارند. انسولینهای کوتاه اثر بایستی قبل از غذا استفاده شوند تا در بین دو وعده غذایی قند خون در محدوده نرمال باقی بماند.
- Entuzity
- Humulin R, Novolin ge Toronto
انسولین های سریع اثر
انسولینهای سریع اثر عملکری شبیه به لوزالمعده دارند و معمولا در ابتدای شروع وعده غذایی تزریق میشوند. این انسولین همانند انسولین ترشح شده از لوزالمعده به سرعت قند خون را کاهش داده و سریعا تاثیر خود را از دست میدهد.
این نوع از انسولینها ۱۵ دقیقه پس از مصرف اثر خود را اعمال میکنند و ۳ تا ۴ ساعت نیز در خون ماندگاری دارند. معمولاً این انسولینها درست قبل از یک وعده غذایی استفاده میشوند تا افزایش ناگهانی قند خون را کنترل کنند. از این نوع انسولین میتوان به انسولین لیسپرو اشاره کرد.
- Apidra
- Fiasp
- Humalog
- NovoRapid
انسولین با اثر متوسط
پس از ۱ تا ۲ ساعت از مصرف آن شروع به اثرگذاری کرده و تا ۱۴ تا ۱۶ ساعت نیز در بدن ماندگاری دارد. معمولاً مصرف این نوع انسولینها ارتباطی با وعدههای غذایی نداشته و روزانه دو بار به فواصل زمانی ۱۲ ساعت تزریق میشوند.
- Humulin N, Novolin ge NPH(insulin NPH)
انسولینهای طولانی مدت
بهصورت معمول پس از ۲ ساعت از تزریق اثر آن شروع شده و تا ۲۴ ساعت هم ماندگاری دارد. انسولینهای طولانی اثر بایستی هرروز در زمان مشخصی مثلاً سر ساعت ۹ شب مصرف شوند. این انسولینها ۳۰ تا ۵۰% نیاز روزانه بیمار به انسولین را پوشش میدهد.
- Basaglar
- Lantus
- Levemir
- Toujeo
- Tresiba
-
پراملین
آمیلین هورمونی است که توسط لوزالمعده تولید می شود و همزمان با انسولین ترشح می شود اما در مقادیر بسیار کمتر (حدود ۱٪ در مقایسه با انسولین). آمیلین به سرکوب ترشح گلوکاگون و در نتیجه کاهش سطح گلوکز خون بعد از غذا کمک می کند.
پراملینتید استات (با نام Symlin) به عنوان یک داروی تزریقی برای درمان دیابت نوع 1 است. این دارو اشتها را کاهش داده و علاوه بر آن سرعت هضم غذا را در معدۀ کاهش میدهد. در نهایت این عملکرد سبب ترشح گولکان بعد از صرف غذا و کاهش قند خون میشود. استفاده از آمیلین همراه با انسولین میتواند باعث افزایش احتمال هیپوگلیسمی شود.
داروهای درمان دیابت نوع 2
در دیابت نوع ۲ انسولین ترشح میشود اما یا میزان آن کم است یا بدن توانایی استفاده درست از آن را ندارد. در نتیجه نمیتواند قند خون را در سطح طبیعی نگه دارد. حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد از افراد مبتلا به دیابت، دیابت نوع 2 دارند. در صورت ابتلا به این نوع دیابت ممکن است متوجه هیچ علامتی نشوید، بنابراین اگر در معرض خطر هستید، بهتر است تست قندخون بدهید. در ادامه داروهای موثر برای درمان دیابت نوع ۲ را توضیح دادهایم.
-
مهار کنندههای آلفا گلوکوزیداز
اگر به تازگی دیابت شما تشخیص داده شده است احتمالا پزشکتان داروهای زیر مجموعۀ مهارکنندههای آلفا را تجویز میکند. این داروها از افزایش سریع گلوکز در بدن جلوگیری کرده و به عبارتی بهتر سرعت جذب آن را کاهش میدهند.همچنین این داروها باعث جذب نشدن نشاسته در غذاهایی مانند برنج و ماکارونی میشوند.
این داروها عبارتند از:
- آکاربوز (Precose)
- میگلیتول (گلیست)
-
بیگوآنیدها/متفورمین
بیگوآنیدها اولین خط دفاعی برای دیابت نوع ۲ هستند. تنها داروی دیابت موجود در دسته داروهای بیگوانیدها متفورمین است. متفورمین معمولاً بهعنوان خط اول درمان دیابت نوع 2 استفاده میشود بیگوانیدها از تولید گلوکز توسط کبد جلوگیری و به بهبود حساسیت بدن نسبت به انسولین کمک میکنند. گاهی اوقات ممکن است همراه با انسولین برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 نیز تجویز شود. عملکرد متفورمین بسیار ساده بوده و در سه گام قند خون شما را تنظیم میکند:
- از تولید گلوکز در کبد جلوگیری میکند.
- میزان جذب قند توسط رودهها را کاهش میدهد.
- با فعالسازی آنزیم AMPK سلولهای بدن را تحریک میکند تا انسولین بیشتری ترشح کرده و قند خون را جذب کنند.
متفورمین به دو صورت زیر تولید میشود:
- انتشار فوری؛ حداکثر سه عدد در روز باید مصرف شود.
- انتشار آهسته؛ معمولا یک عدد در روز مصرف میشود.
انوع مدلهای ترکیبی متفورمین عبارتند از:
- متفورمین-آلوگلیپتین (کازانو)
- متفورمین-کاناگلیفلوزین (اینووکامت)
- متفورمین-داپاگلیفلوزین (Xigduo XR)
- متفورمین امپاگلیفلوزین (Synjardy)
- متفورمین-گلیپیزید
- متفورمین گلیبورید (Glucovance)
- متفورمین-لیناگلیپتین (جنتادوتو)
- متفورمین پیوگلیتازون (Actoplus)
- متفورمین-رپاگلینید (PrandiMet)
- متفورمین-روزیگلیتازون (آواندامت)
- متفورمین-ساکساگلیپتین (Kombiglyze XR)
- متفورمینsitagliptin (Janumet)
-
مهار کنندههای دیپپتیدیل پپتیداز -4 (DPP-4 inhibitors)
مهارکنندههای DPP-4 که به نام گلیپتینها نیز شناخته میشوند، دستهای از داروها هستند که به تحریک تولید انسولین و کاهش تولید گلوکاگون، به ویژه در طول هضم کمک میکنند.
«اینکرتین» یکی از مهمترین هورمونهای بدن بوده که ترشح آن برای افراد دیابتی بسیار حیاتی است؛ زیرا این هورمون در مواقع مورد نیاز تولید انسولین در بدن را افزایش داده و میزان تولید گلوکز توسط کبد را کاهش میدهد.اینکرتین در افراد دیابتی توسط مکانیزم DPP-4 از بین میرود؛ داروهای مهارکنندۀ دیپپتیدیل پپتیداز این مکانیزم را از بین برده و ترشح این هورمون مهم را در افراد دیابتی افزایش میدهند. مهارکنندههای DPP-4 معمولاً برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که به داروهایی مانند متفورمین و سولفونیل اوره واکنش خوبی نشان نداده اند، تجویز می شود.
داروهای زیرمجموعۀ دیپپتیدیل پپتیداز عبارتند از:
- آلوگلیپتین (نسینا)
- آلوگلیپتین متفورمین (کازانو)
- آلوگلیپتین-پیوگلیتازون (اوسنی)
- لیناگلیپتین (Tradjenta)
- لیناگلیپتین-امپاگلیفلوزین (گلیکسامبی)
- لیناگلیپتین-متفورمین (Jentadueto)
- ساکسیگلیپتین (Onglyza)
- saxagliptin-metformin (Kombiglyze XR)
- سیتاگلیپتین (Januvia)
- sitagliptin-metformin (Janumet و Janumet XR)
- سیتاگلیپتین و سیمواستاتین (Juvisync)
- ویلداگلیپتین (Galvus)
-
مقلدهای اینکرتین / آنالوگ های GLP-1
مقلدهای اینکرتین، به عنوان آنالوگ GLP-1 شناخته میشوند و یک درمان تزریقی برای دیابت نوع ۲ هستند.
تقلید کنندههای اینکرتین اثر گروهی از هورمونها به نام اینکرتینها را تقلید میکنند. در نتیجه تولید انسولین را افزایش داده و آزادسازی گلوکاگون را به روشی نسبتاً مشابه مهارکنندههای DPP-4 کاهش میدهند.
مقلدهای اینکرتین به ویژه در کمک به بهبود سطح گلوکز خون و کمک به کاهش وزن موثر هستند. آنالوگهای GLP-1 عبارتند از:
- دولاگلوتید (Trulicity)
- (Byetta) exenatide
- exenatide با انتشار طولانی مدت (Bydureon)
- لیراگلوتید (ویکتوزا)
- سماگلوتید (اوزمپیک)
- لیکسیسناتید (Lyxumia)
-
مگلیتینیدها
یکی از مشکلات عمدۀ افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، کمبود یا اختلال در ترشح انسولین است. گلینیدها گروهی از داروها هستند که به صورت موقت، ترشح انسولین در لوزالمعده را افزایش میدهند. همچنین پاسخی مشابه سولفونیل اورهها دارند اما برای مدت کوتاهتری عمل می کنند. از آنجایی که داروها برای مدت کوتاهتری نسبت به سولفونیل اورهها عمل میکنند، عوارض جانبی هیپوگلیسمی و افزایش وزن احتمال کمتری دارد.
داروهای مگلیتینیدها عبارتند از:
- nateglinide (Starlix)
- repaglinide (Prandin)
- repaglinide-metformin (Prandimet)
-
مهار کنندههای انتقال دهنده گلوکز سدیم (SGLT)
هنگامی که مواد قندی یا همان گلوکز وارد بدن میشود، کلیهها آنها را همانند یک فیلتر جذب میکنند. بعد از جذب مواد قندی توسط کلیه، مجددا گلوکز توسط پروتئینی به نام «پروتئین انتقال سدیم – گلوکز» به خون باز میگردد. داروهای SGLT 2 عملکرد این پروتئینها را مختل کرده و مانع برگشت دوبارۀ گلوکز به خون میشوند. بنابراین مواد قندی جذب نشده در کلیه از طریق ادرار دفع میشوند.
داروهای مهار کنندههای انتقال دهنده گلوکز سدیم (SGLT) 2 عبارتند از:
- داپاگلیفلوزین (فارکسیگا)
- داپاگلیفلوزین-متفورمین (Xigduo XR)
- کاناگلیفلوزین (اینووکانا)
- کاناگلیفلوزین-متفورمین (اینووکامت)
- امپاگلیفلوزین (Jardiance)
- (Glyxambi) empagliflozin-linagliptin
- (Synjardy) empagliflozin-metformin
- ارتوگلیفلوزین (استگلاترو)
-
تیازولیدیندیونز
تیازولیدیندیونزها گروهی دیگر از داروهای دیابت نوع ۲ هستند که عملکرد نسبت پیچیدهتری نسبت به داروهای قبلی دارند. بنابراین در مواقع اضطراری از آنها استفاده میشود. تیازولیدیندیونز به گیرندههای سلولهای چربی متصل شده و سبب رسوب آنها در بافتهای بدن میشود. این کار در نهایت ترشح انسولین در خون را افزایش میدهد.
همانطور که مشخص است این دارو ممکن است باعث چاقی و حتی بروز بیماریهای قلبی و عروقی بشود. بنابراین باید زیر نظر پزشک متخصص مصرف شده و وضعیت سلامتی فرد تحت پایش مستمر قرار بگیرد. یازولیدیندیونزها ، همچنین به عنوان گلیتازون شناخته می شوند.
داروهای تیازولیدیندیونز عبارتند از:
- روزیگلیتازون (آواندیا)
- روزیگلیتازون-گلیمپیرید (آواندریل)
- روزیگلیتازون متفورمین (Amaryl M)
- پیوگلیتازون (Actos)
- پیوگلیتازون-آلوگلیپتین (اوسنی)
- پیوگلیتازون-گلیمپیرید (Duetact)
- پیوگلیتازون-متفورمین (Actoplus Met ، Actoplus Met XR)
-
سولفونیل اوره
سولفونیلاورهها دستهای از داروهای ضد دیابت برای دیابت نوع 2 هستند. سولفونیل اوره به یک کانال پروتئینی به نام کانال پتاسیم حساس به ATPمتصل شده و با ایجاد سنتزهای مختلف درون سلولی، سبب افزایش ترشح انسولین و بیشتر شدن تاثیر و ماندگاری آن در بدن میشود.
داروهای سولفونیل اوره عبارتند از:
- گلیمپیرید (آماریل)
- گلیمپیرید پیوگلیتازون (Duetact)
- گلیمپیرید-روزیگلیتازون (آواندریل)
- گلیکلازید
- گلیپیزید (گلوکوترول)
- گلیپیزید-متفورمین (متاگلیپ)
- گلیبورید (DiaBeta ، Glynase ، Micronase)
- گلیبورید متفورمین (Glucovance)
- کلروپروپامید (دیابینی)
- تولازامید (تولیناز)
- تولبوتامید (اوریناز ، تول تاب)
دیابت بارداری
دیابت بارداری ممکن است در زنان بارداری که هرگز دیابت نداشتهاند ایجاد شود. اگر دیابت بارداری دارید، سلامتی کودک در معرض خطر قرار دارد. دیابت بارداری معمولاً پس از تولد نوزاد از بین میرود. با این حال، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در مراحل بعدی زندگی افزایش میدهد. همچنین ممکن است کودک در دوران کودکی یا نوجوانی دچار چاقی شده یا در اواخر عمر به دیابت نوع 2 مبتلا شود.
داروهای کمیاب قند خون
متاسفانه انسولین قلمی در بعضی از زمانها در سراسر ایران دچار کمبود میشود. اما نگران نباشید! سامانه داروهای کمیاب داروگ با ایجاد بزرگترین شبکه از داروخانههای سراسر کشور مشکل کمبود دارو را برطرف میسازد. جهت خرید انواع داروهای کمیاب دیابت و خرید انسولین قلمی میتوانید به سامانه داروگ مراجعه کنید.
بهترین داروی درمان دیابت و قند خون
چیزی به عنوان بهترین داروی کنترل کننده قند خون وجود ندارد. یعنی این طور نیست که یکی از این دارو برتری کاملی نسبت به بقیه در کنترل قندخون داشته باشد. اما در زیر ۱۰ نوع داروی برتر از نظر نشان دادن اثربخشی در کاهش سطح A1C و قند خون را در کنار هم آوردهایم:
- انسولین (طولانی اثر و سریع الاثر)
- متفورمین (متعلق به گروه داروهای بیگوانید)
- داروی گلیپیزاید (داروهای سولفونیل اوره)
- گلیمپراید (دسته دارویی سولفونیل اوره)
- اینووکانا (دسته دارویی مهارکننده های باز جذب سدیم-گلوکز ۲)
- جاردیانس (دسته دارویی SGLT2)
- قرص جانوویا (مهارکننده ی دیپپتیدیل پپتیداز)
- پیوگلیتازون (تیازولیدینیونز)
- ویکتوزا (آگونیست پپتید شبه گلوکاگون ۱)
- ترولیسیتی (آگونیست پپتید شبه گلوکاگون ۱)
قرص قند خارجی
بیماران دیابت و قند خون بالا، باید از قرصهای مختلفی برای کاهش و کنترل سطح قند خون استفاده کنند. به دلیل شرایط گوناگون ممکن است دسترسی به این دارو مشکل گردد و کمیاب شود. جهت خرید قرص قند خارجی میتوانید به سامانه داروگ مراجعه کنید. از جمله قرصهای قند خارجی معروف در بازار موارد زیر هستند:
- ریپاگلینید
- قرص آکاربوز
- پیوگلیتازون
- سیتاگلیپتین
- لیناگلیپتین
- گلوریپا
- ساکساگلیپتین
- قرص دیابتی تولبوتامید
- کلروپروپیونا
مکملهای مخصوص افرادی دیابتی
یکی از درمان های اولیه برای کنترل قند خون، نظارت دقیق بر رژیم غذایی و میزان کالری دریافتی است. بنابراین داشتن یک رژیم غذایی متعادل برای مدیریت این بیماری ضروری است و نمی توان آن را انکار کرد. بنابراین داشتن اطلاعات کافی در مورد بهترین مولتی ویتامین برای دیابتیها و استفاده منظم از آنها می تواند در روند کنترل و درمان این بیماری بسیار تاثیر گذار باشد. مواد معدنی و ویتامینهای مفید برای دیابت عبارتند از:
ویتامین های خانواده Bو اسید فولیک :ویتامینهای گروه b به کنترل سطح قند خون کمک می کنند.
ویتامین C: ویتامین سی میتواند به کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک کند.
ویتامین D: اکثر افراد دیابتی از کمبود این ویتامین در بدن خود رنج می برند.
ویتامین :E این ویتامین نیز نقش مهمی در بهبود و کنترل یابت دارد زیرا میتواند سطح قند خون را کنترل کند.
کرومیوم: یک ماده معدنی کمیاب است که نقش بسیار مفیدی برای افراد دیابتی دارد. کرومیوم می تواند حساسیت انسولین را در بدن بهبود بخشد و متابولیسم پروتئین، کربوهیدرات و لیپید را تقویت کند.
منیزیم :با افزایش قند خون در بدن، حفظ سطح منیزیم در بدن کاهش می یابد و در نتیجه افراد با مشکل دیاب نوع 1 و 2 اغلب دچار کمبود منیزیم هستند.
زینک :زمانی که سطح قند خون بالا می رود، زینک از طریق ادرار خارج و دفع میگردد. زینک جز مواد معدنی است که نقش مهمی در تولید انسولین بدن دارد.
مکمل روغن ماهی:مصرف روغن ماهی یعنی ALA و GLA باعث کاهش مقاومت انسولینی میگردد و در نتیجه سطح قندخون تنظیم میگردد.
برای خرید انواع مکمل دیابت کمیاب میتوانید از طریق سامانه داروگ اقدام کنید.
خرید داروهای کمیاب دیابت
امکان خرید اکثر داروهای قندخون و دیابت از طریق داروخانههای سطح شهر وجود دارد. اما تعدادی از داروهای دیابت همانند برخی دیگر از داروها ممکن است کمیاب گردد. برخی شرایط کشور متاسفانه دسترسی بیماران خاص را به داروهای مورد نیازشان محدود کرده و منجر به بالا رفتن قیمت این داروها شده است. با استفاده از سامانه داروگ میتوانید نسبت به خرید انسولین قلمی و دیگر داروهای کمیاب قند خون و دیابت اقدام کنید.
برای این منظور تنها کافیست در سامانه داروگ ثبت نام کنید و نام داروی خود را به همراه شهر محل سکونت ثبت کنید. کارشناسان ما در کمترین زمان ممکن اطلاعات داروخانههایی که اعلام موجودی کردهاند را در اختیار شما میگذارند.
بیشتر بخوانید:
نحوه خرید داروی کمیاب توسط داروگ