علائم ایدز و نحوه پیشگیری از ابتلا به آن
ایدز یا HIV چیست؟
HIV یا ویروس نقص ایمنی انسانی، ویروسی است که به سیستم ایمنی بدن حمله میکند. اگر HIV درمان نشود، میتواند منجر به ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) شود. در ادامه با علائم ایدز که ممکن است در سه مرحله بروز کند، آشنا میشوید.
روند بروز علائم HIV چگونه است؟
سه مرحله از بیماری HIV در ادامه شرح داده شده است که ممکن است افرادی که به HIV مبتلا هستند، آنها را تجربه کنند.
مرحله 1: عفونت حاد HIV
در عرض 2 تا 4 هفته پس از ابتلا به HIV، حدود دو سوم افراد به بیماری شبیه آنفولانزا مبتلا خواهند شد. این واکنش طبیعی بدن به عفونت HIV است.
علائم ایدز که شبه آنفولانزا است، میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تب و لرز
- عرق شبانه
- دردهای عضلانی
- گلودرد
- خستگی
- تورم غدد لنفاوی
- زخم دهان
این علائم میتوانند از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشند؛ اما برخی از افراد در این مرحله اولیه HIV اصلاً هیچ علامتی ندارند. اما تصور نکنید که اگر هر یک از این علائم ایدز رادارید به HIV مبتلا هستید. این علائم ممکن است مربوط به بیماریهای دیگری نیز باشند. اگر در معرض ویروس HIV قرار گرفتید، آزمایش HIV بدهید.
در مرحله اول چهکاری باید انجام دهید:
در صورت امکان به نزدیکترین مرکز مراجعه کنید و آزمایش HIV بدهید.
پس از انجام آزمایش، اگر HIV مثبت هستید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا بتوانید درمان با داروهای HIV را شروع کنید؛ و توجه داشته باشید زمانی که در مراحل اولیه عفونت هستید، در معرض خطر بسیار بالایی برای انتقال HIV به دیگران قرار دارید. مهم است که اقداماتی را برای کاهش خطر انتقال انجام دهید. اگر HIV منفی هستید، ابزارهای پیشگیری مانند پروفیلاکسی قبل از مواجهه وجود دارد که میتواند به شما کمک کند منفی باقی بمانید.
مرحله 2: عفونت مزمن
در این مرحله، ویروس در سطوح بسیار پایین همچنان تکثیر میشود. افراد در این مرحله ممکن است احساس بیماری یا علائمی نداشته باشند. این مرحله عفونت مزمن HIV نیز نامیده میشود.
بدون درمان HIV، افراد میتوانند 10 یا 15 سال در این مرحله بمانند، اما برخی سریعتر از این مرحله عبور میکنند.
اگر داروی HIV را هر روز دقیقاً طبق تجویز مصرف میکنید و در وضعیت ویروسی غیرقابلشناسایی هستید، میتوانید از سلامت خود محافظت کنید و عملاً هیچ خطری برای انتقال HIV به شریک جنسی خود ندارید.
اما اگر وضعیت ویروسی شما قابلتشخیص باشد، میتوانید در این مرحله HIV را منتقل کنید، حتی زمانی که علائم ایدز ندارید. مهم است که بهطور منظم به پزشک خود مراجعه کنید تا وضعیت ویروسی خود را بررسی کنید.
مرحله 3: ایدز
اگر HIV دارید و تحت درمان HIV نیستید، درنهایت این ویروس سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف میکند و به سمت ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) پیشرفت خواهید کرد. این مرحله آخر عفونت HIV است.
علائم ایدز کدماند؟
- کاهش وزن سریع
- تب مکرر یا تعریق زیاد شبانه
- خستگی شدید و غیرقابل توضیح
- تورم طولانیمدت غدد لنفاوی در زیر بغل، کشاله ران یا گردن
- اسهالی که بیش از یک هفته طول بکشد.
- زخمهای دهان، مقعد یا اندام تناسلی
- پنومونی یا عفونت ریهها
- لکههای قرمز، قهوهای، صورتی یا ارغوانی روی پوست، زیرپوست، داخل دهان، بینی یا پلکها
- از دست دادن حافظه، افسردگی و سایر اختلالات عصبی
بسیاری از علائم و بیماریهای شدید بیماری HIV ناشی از عفونتهای فرصتطلبی است که به دلیل آسیبدیدگی سیستم ایمنی بدن شما رخ میدهند. اگر هر یک از این علائم ایدز رادارید به پزشک مراجعه کنید.
برای پیشگیری از ایدز چه اقداماتی میتوان انجام داد؟
امروزه ابزارهای بیشتری برای پیشگیری از HIV در دسترس است. میتوانید از راهبردهایی مانند استفاده نکردن از سوزن مشترک و استفاده صحیح از کاندوم در هر بار رابطه جنسی استفاده کنید. همچنین ممکن است بتوانید از داروهای پیشگیریکننده از HIV مانند پیشگیری قبل از مواجهه (PrEP) و پیشگیری پس از مواجهه (PEP) استفاده کنید. اگر HIV دارید، اقدامات زیادی برای جلوگیری از انتقال این بیماری به دیگران وجود دارد.
چگونه از ابتلا به HIV در امان باشیم؟
- از لوازم بهداشتی شخصی خود استفاده کنید.
- زمانی که به مکانهایی مانند دندانپزشکی مراجعه میکنید، از ضدعفونی صحیح وسایل درمان اطمینان حاصل کنید.
- جهت تزریق از سوزنهای نو استفاده کنید.
- شرکای جنسی متعدد نداشته باشید.
- رابطه جنسی را انتخاب کنید که خطر کمتری دارد.
- از کاندوم استفاده کنید.
- اگر شریک زندگی شما مبتلا به HIV است، شریک زندگی خود را تشویق کنید تا تحت درمان قرار گیرد و ادامه دهد. اگر او داروی HIV مصرف کند و در وضعیت ویروسی غیرقابلشناسایی قرار بگیرد، عملاً هیچ خطری برای ابتلا به HIV از رابطه جنسی با او وجود ندارد.
چگونه میتوان از ابتلا ایدز مادر به نوزاد جلوگیری کرد؟
- در مورد خطر HIV اطلاعات کسب کنید.
- برای اطلاع از وضعیت خود در اسرع وقت آزمایش HIV بدهید.
- هرچه HIV زودتر تشخیص داده شود و درمان شود، داروی HIV بهطور مؤثرتری از انتقال به نوزاد شما جلوگیری میکند.
- اگر شما یا همسرتان رفتارهایی انجام میدهید که شمارا در معرض خطر ابتلا به HIV قرار میدهد، هر سه ماه آزمایش دهید.
- باید شریک زندگی خود را تشویق کنید تا آزمایش HIV را انجام دهد.
- اگر HIV ندارید اما در معرض خطر هستید، برای پیشگیری از HIV دارو مصرف کنید.
- اگر شریکی مبتلا به HIV دارید و قصد بارداری دارید، با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود در مورد پیشگیری قبل از مواجهه (PrEP) صحبت کنید.
- PrEP ممکن است گزینهای برای کمک به محافظت از شما و کودکتان در برابر ابتلا به HIV در هنگام تلاش برای باردارشدن، در دوران بارداری یا در دوران شیردهی باشد.
- اگر مبتلا به HIV هستید و طبق تجویز در دوران بارداری و زایمان از داروهای HIV استفاده میکنید به مدت 4 تا 6 هفته پس از زایمان با مشورت پزشک به کودک خود داروی HIV بدهید. خطر انتقال HIV به کودک شما میتواند 1 درصد یا کمتر باشد.
- پس از زایمان، میتوانید با اجتناب از شیردهی از انتقال HIV به کودک خود جلوگیری کنید. زیرا شیر مادر حاوی ویروس HIV است.
ابتلا به ایدز با تزریق مواد مخدر!
بسیاری از افراد که مواد مخدر تزریق میکنند به دلیل استفاده از سرنگهای غیر بهداشتی به بیماریهای گوناگونی مبتلا میشوند.
تصمیمی سازنده، امیدبخش و بزرگ برای این افراد آن است که مواد مخدر را به دلیل عوارض و صدماتی که بر بدن و زندگی اجتماعی آنها وارد میسازد، ترک کنند. اما در اینجا سعی کردهایم مواردی را بیاوریم که از این افراد در برابر ابتلا به ایدز محافظت نماید.
- هرگز سوزن، سرنگ یا سایر تجهیزات تزریق را به اشتراک نگذارید.
- هر بار که تزریق میکنید از سرنگها و تجهیزات تزریقی جدید و تمیز استفاده کنید.
- مراکزی وجود دارد که میتوانید سوزنها و سرنگهای جدید تهیه کنید. سوزنها و سرنگهای استفادهشده را دور بیندازید.
- زمانی که مواد مخدر مصرف میکنید رابطه جنسی نداشته باشید.
بهطورکلی به جز آگاهی نسبت به علائم ایدز، تنها راه برای اطمینان از اینکه آیا HIV دارید یا خیر، انجام آزمایش است. اما برای تشخیص قطعی اینکه آیا HIV دارید نمیتوانید به علائم تکیه کنید. دانستن وضعیت HIV به شما اطلاعات مفیدی میدهد تا بتوانید برای حفظ سلامت خود و شریک زندگی خود اقداماتی را انجام دهید.
با استفاده از سامانه دیجیتال داروگ میتوانید نسبت به ثبت نسخه و تهیه دارو کمیاب اقدام کنید. فقط کافیست عضو سامانه داروگ شوید.
همچنین جهت آشنایی با خدمات داروگ، بزرگترین سامانه اینترنتی تبادل دارو، روی لینک آن کلیک کنید